TẠI SAO TRUNG QUỐC RỐI RÍT LÊN VÌ GIẢI NOBEL ?

Tại sao Trung Quốc rối rít lên vì giải Nobel?
Kerry Brown

Chatham House



Phát ngôn viên Bộ ngoại giao Trung Quốc Khương Du tuyên bố tuần này rằng bất kỳ nước nào cử đại diện đến Oslo dự lễ trao giải Nobel Hòa bình cho ông Lưu Hiểu Ba đều là “thằng hề”.

Theo quan điểm của Trung Quốc, nhân vật đối lập bị giam Lưu Hiểu Ba là một kẻ tội pham. Phản ứng của họ trước lễ giao giải thưởng Nobel Hòa bình cho ông đã rất gay gắt và không ngừng.

Nhiều người thắc mắc vì sao phải rối rít như vậy, nhất là khi giải thưởng Nobel từ lâu bị coi là có tính chất chính trị và ngày càng bớt được quan tâm.

Các giải Nobel có thể đã bị mất giá trị tại Trung Quốc hiện nay, nhưng chúng cũng dường như chưa hoàn toàn mất sức hấp dẫn.

Lang thang quanh một hiệu sách ở một tỉnh Trung Quốc năm 1995, tôi đã ngạc nhiên thấy một bộ sưu tập, bao gồm tác phẩm tiêu biểu của tất cả các nhà thắng giải Nobel Văn học kể từ khi khởi đầu.

Hầu hết các nhân vật đã bị quên từ lâu. Nhưng bộ sưu tập này, tất cả được dịch sang tiếng Hoa, là biểu tượng của sự mong muốn mạnh mẽ tại Trung Quốc có một nhà văn đoạt giải Nobel xác thực riêng cho đất nước.

Và mặc dù những người trúng giải Nobel gốc Hoa đã được đón chào nồng nhiệt tại quê hương tổ tiên của họ, chính phủ cũng đã đặt rất nhiều nỗ lực và tài chính để giành một giải trong suốt những cuối năm 1980 và đầu năm 1990.


Giải Nobel vẫn có ảnh hưởng ở Trung Quốc
Nhưng giải thưởng Văn học năm 2001 cho nhà văn Hoa kiều Cao Hành Kiện (Gao Xingjian) là một sự thức tỉnh bất ngờ.

Ông đã viết nhiều điều chỉ trích xã hội Trung Quốc hiện đại, thậm chí không sống ở đó từ năm 1990. Chính phủ lên án tác phẩm ông là suy đồi.

Kể từ đó, sự ủng hộ công khai cho giải thưởng Nobel đã mờ đi.

Sỉ nhục

Nhưng ở chốn riêng tư, giải thưởng Nobel, cho bất kỳ lĩnh vực nào, vẫn duy trì một tiếng vang đặc biệt tại Trung Quốc.

Nó có liên quan đến sự theo đuổi tính chất hiện đại, sự công nhận toàn cầu và sự xuất sắc trong lĩnh vực học thuật và trí thức mà Trung Quốc đã cố gắng theo đuổi trong các chính sách giáo dục và kinh tế.

Có thể ngạc nhiên khi những lãnh đạo cao cấp bật đèn xanh cho sự lên án giải thưởng sau thành công của ông Lưu - nhưng họ đang trong một vị trí khó khăn.

Đối với nhiều blogger dân tộc chủ nghĩa, như Wang Xiaodong và các đồng tác giả của sách bán chạy nhất năm 2009, “Trung Quốc không hạnh phúc (China is Not Happy)”, sự sỉ nhục của một tổ chức phương Tây trước đây được quý và ngưỡng mộ chính là điều họ phản đối quyết liệt nhất.


"Chúng tôi đã chấp nhận lời khuyên của các ông và hiện đại hóa theo phương pháp phương Tây," ông Wang và nhà văn đồng nghiệp phàn nàn, "và sau đó phương Tây từ chối chúng tôi."

Ngụ ý là phương Tây kéo bè đối phó với một Trung Quốc ngày càng chơi ván cờ hiện đại hóa, vốn được sáng tạo ở nước ngoài, cho lợi thế riêng của minh.

Trong bối cảnh này, giải thưởng Nobel được xem như một hình thức ngăn chặn và từ chối trí thức.


Nó được xem như một âm mưu của giới tinh hoa phương Tây để làm nhục và xấu hổ Trung Quốc và các nhà lãnh đạo hiện nay, thách thức sự tín nhiệm và quyền hạn của họ.


Ngụ ý mấu chốt là Trung Quốc, ít nhất theo danh sách người thắng giải Nobel đến nay, không thể sản xuất nhà văn, khoa học, nhà kinh tế được quốc tế công nhận.

Nước này chỉ có thể sản xuất được những nhà đối lập tầm cỡ thế giới.

Người giành Nobel duy nhất trong lịch sử nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa trong khi vẫn còn ở trong nước là một tù nhân, bị giam 11 năm vào ngày Giáng sinh năm 2009 vì tội lật đổ nhà nước.

Sự xung đột về nền văn minh


Giải Nobel làm ông Lưu Hiểu Ba được biết đến nhiều hơn
Bắc Kinh lẽ ra có thể tỏ thái độ khinh thị cao ngạo, như Liên Xô khi Andre Sakharov được trao giải thưởng hòa bình vào năm 1977.

Không bình luận nào được đưa ra, gia đình ông được phép tham dự buổi lễ trao giải thưởng, và truyền thông Liên Xô không được theo dõi.

Nhưng đối với chính phủ Trung Quốc, hiện nay có thái độ khinh thường đối với các anh em đồng chí cũ tại Nga, đó không phải là mô hình họ muốn.

Đối với Trung Quốc, thật là sỉ nhục khi họ đã tiến hành những đổi thay xã hội và kinh tế sâu sắc trong ba thập niên qua, vậy mà phương Tây vẫn không chịu thừa nhận mà chỉ nhìn vào những vấn đề.

Đúng hay sai, các cuộc đối thoại hiện đang tăng lên thành một "xung đột của nền văn minh" mà lãnh đạo cũ của Trung Quốc như Đặng Tiểu Bình trong những năm 1980 đã hết sức cố tránh.

Vì lý do đó, giải Nobel Hòa binh năm 2010 nêu lên nhiều câu hỏi phức tạp nhưng cấp bách và quan trọng - quan trọng nhất là ông Lưu đã nói những gì làm các nhà lãnh đạo Trung Quốc khó chịu, đến nỗi câu trả lời duy nhất của họ là phải bỏ ông vào tù?

Cho đến nay, phản ứng của chính phủ Trung Quốc là la hét giận dữ và thiếu khoan dung. Nhưng sớm hay muộn, họ sẽ phải tìm ra một cách trả lời bình tĩnh hơn một chút.

Theo BBC

Trung Quốc hiện đang nhấn mạnh đến giá trị 'xã hội hài hòa' của Nho giáo mà ông tổ là Khổng Phu tử

Một ủy ban không thuộc chính phủ Trung Quốc vừa trao giải thưởng Hòa bình Khổng tử trong bối cảnh mà các hãng thông tấn nước ngoài tin rằng để 'chống lại giải Nobel Hòa bình' trao cho ông Lưu Hiểu Ba.

[COLOR="red"]Hôm thứ Năm 9/12/2010, giải Khổng tử được trao cho cựu phó tổng thống Đài Loan, ông Liên Chiến trong buổi lễ ở Bắc Kinh.[/COLOR]

Tuy nhiên, theo hãng tin AP, [COLOR="red"]chính văn phòng của ông Liên Chiến tại Đài Bắc nói ông không hề biết về giải thưởng này và cũng không muốn tới Bắc Kinh để nhận.[/COLOR]

Các nhà tổ chức, trong khi đó, cho báo chí nước ngoài hay rằng giải có trị giá 100 nghìn nhân dân tệ, tương đương 15 nghìn đô la Mỹ,[COLOR="red"] được trao cho ông Liên Chiến "vì đóng góp của ông cho hòa bình giữa hai bờ eo biển Đài Loan".[/COLOR]

Hiện ông Liên Chiến là chủ tịch danh dự của Quốc Dân Đảng đang cầm quyền ở Đài Loan.

Việc trao giải này chỉ một ngày trước lễ trao Nobel Hòa bình cho nhà đấu tranh dân chủ Trung Quốc, Lưu Hiểu Ba, hiện ngồi tù vì 'hoạt động lật đổ chính quyền', khiến người ta đặt hỏi về động cơ của ban tổ chức giải Hòa bình Khổng tử.

Chủ tịch của ủy ban này nói với AP rằng họ không phải là một tổ chức của chính phủ nhưng "cộng tác chặt chẽ với Bộ Văn hóa" của Trung Quốc.

Giải này, mang tên Khổng Tử, ông tổ của đạo Nho và là triết gia thời cổ đại của Trung Quốc, nhấn mạnh đến giá trị "xã hội hài hòa", một chủ đề hiện được đảng Cộng sản Trung Quốc cổ vũ.

[COLOR="red"]Chính quyền Trung Quốc trước sau như một lên án giải Nobel cho ông Lưu Hiểu Ba, người bị truyền thông chính thức coi là "kẻ tội phạm" ở Trung Quốc.[/COLOR]

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã nhiều lần nói việc trao giải là thiếu tôn trọng chủ quyền của Trung Quốc.

Ông Lưu Hiểu Ba, một trong số người sáng lập ra Hiến chương 08 về dân chủ và nhân quyền ở Trung Quốc và thân nhân cũng bị cấm không được cho sang Na Uy dự lễ nhận giải.

Cho tới hôm 9/12, ngoài Trung Quốc có 18 nước [COLOR="red"]gồm cả Việt Nam,[/COLOR] không nhận lời đến dự lễ trao Nobel Hòa bình tại Oslo, thủ đô Na Uy vào ngày 10/12.

Tin BBC

Đúng là đám Chú Ba Tầu dở quá

Người Trung Quốc có bao nhiêu tự do?

Tự do ở TQ đã cải thiện nhiều từ thời ông Mao với các bộ đồ xám
Lễ trao giải Nobel Hòa bình năm nay - cho nhân vật bất đồng chính kiến Lưu Hiểu Ba của Trung Quốc - sẽ được tổ chức vào thứ Sáu 10/12. Giải thưởng này làm bùng lại cuộc tranh luận về hệ thống chính trị của TQ cũng như người dân nước này được hưởng bao nhiêu tự do. Phóng viên Michael Bristow ghi nhận từ Bắc Kinh.

Tại khu mua bán hạng sang ở trung tâm Bắc Kinh, một cửa hàng mới khai trương mang tên ‘Trung Quốc mới’ đang bán quần áo của một số nhà thiết kế thời trang hàng đầu tại nước này.

Hàng bán cũng đa dạng: từ váy ngắn, áo len đan đến áo phông với các khẩu hiệu in trước ngực.

Cách đây chưa đầy 25 năm, đa phần người Trung Quốc đều mặc cùng một kiểu, quần áo thường chỉ ba bốn màu buồn tẻ.

Ít nhất về ăn mặc, người dân TQ giờ đây có thể tự do thể hiện mình.

Quyền kiểm soát cuộc sống của người dân đã được cải thiện rất nhiều, do chính phủ đã cải cách kinh tế và rút khỏi nhiều lĩnh vực xã hội.

Các công dân giờ có thể lập doanh nghiệp riêng, mua nhà riêng hay đi nước ngoài tự do.

Nhưng trong một khía cạnh, hầu như chẳng có mấy thay đổi. Chính trị vẫn hoàn toàn bị đảng Cộng sản TQ kiểm soát, và giới chức hầu như không tha thứ cho việc chỉ trích.

‘Phá hoại’

Đa phần người dân hầu như không được động chạm đến chính trị. Các quan chức không có thời gian cho những ai thách thức quyền lực của họ.

Khi công bố Lưu Hiểu Ba đoạt giải Nobel Hòa bình năm nay, chủ tịch ủy ban Nobel, Thorbjorn Jagland, nhận xét rằng hiến pháp TQ hứa hẹn một số quyền, trong đó có tự do ngôn luận.

Tuy nhiên, ông nói: “Trên thực tế, những quyền tự do này đã bị cắt bớt đi cho công dân Trung Quốc”.

Trung Quốc bảo vệ hệ thống chính trị của mình, nói rằng nó bảo đảm ổn định, cho phép kinh tế phát triển và giúp người dân giàu có hơn.

Các quan chức cho rằng việc ông Lưu gợi ý cải cách chính trị - đề ra trong bản Hiến chương 08 - đe dọa tới những thành tựu của ba thập niên cải cách vừa rồi.

Một công hàm của đại sứ quán TQ tại Na Uy gửi tới giới ngoại giao viết: “Lưu Hiểu Ba làm mọi thứ có thể để phá hoại sự phát triển và ổn định của TQ”.

Công hàm này có vẻ hối thúc giới ngoại giao không tham dự lễ trao giải Nobel Hòa bình.

Nghệ sĩ và là người chỉ trích chính phủ, Ngải Vị Vị, nhận xét hậu quả của những đường lối như thế là một “nhà nước cảnh sát”.


Bà Huang nói xã hội TQ đã thay đổi mạnh trong 30 năm qua
Ông nói: “Người dân bị theo dõi, điện thoại của họ bị nghe lén và bạn cũng có thể bị theo dõi.

“Họ có thể tìm ra bạn, đe dọa, làm bạn sợ, hoặc đưa ra những cáo buộc sai trái đối với bạn”.

Ranh giới

Có những người, như ông Lưu Hiểu Ba, muốn tìm cách phá bỏ ranh giới chính trị đó.

Ngay cả tại gian hàng ‘Trung Quốc mới’ cũng có bán quần áo của các nhà thiết kế tìm cách để lại dấu ấn chính trị trong tác phẩm của họ.

Một nhà thiết kế có bộ sưu tập quần áo với chủ đề gấu trúc - nhưng không phải các hình ảnh đáng yêu mà chính phủ hay dùng để đại diện cho đất nước, mà là những con gấu giận dữ, không vui vẻ.

Đây là những bình luận xã hội hay thời trang cao cấp?

Theo bà chủ tiệm ‘Trung Quốc mới’ là Hong Huang, vấn đề đối với bất cứ ai liên quan đến chính trị tại Trung Quốc là người ta không bao giờ biết họ có thể đi xa đến đâu.

Bà nhận xét: “Tôi nghĩ nước nào cũng có ranh giới mà người ta không thể vượt qua. Vấn đề tại Trung Quốc là ranh giới đó là một mục tiêu di động”.

“Có những lúc bạn nghĩ rằng ranh giới đã dịch chuyển ra xa, nhưng ngay sau đó, bạn mới nhận ra rằng bạn đang đứng trên chính ranh giới đó”.

Tin BBC

Ủy ban Nobel kêu gọi trả tự do cho Lưu Hiểu Ba

Nhà bất đồng chính kiến Lưu Hiểu Ba hiện đang ngồi tù.
Lễ trao giải Nobel Hòa bình đã diễn ra tại thủ đô Oslo của Na Uy, giữa lúc xảy ra tranh cãi gay gắt quanh người được giải, nhà đối kháng Lưu Hiểu Ba đang ngồi tù ở Trung Quốc.

Giới chức Trung Quốc tiếp tục đe dọa những người đối kháng quen biết ông Lưu.

Nhiều người đã bị tạm giam, hoặc bị cắt điện thoại.

Phóng viên BBC tại Bắc Kinh cho hay nhiều công an đứng trước ngôi nhà của vợ ông Lưu, bà Lưu Hà, ở Bắc Kinh.

Hai chiếc ghế được để trống tại lễ trao giải.

Chủ tịch ủy ban Nobel Na Uy, Thorbjoern Jagland, đã đọc bài diễn văn tại lễ và kêu gọi Trung Quốc trả tự do cho ông Lưu Hiểu Ba.

Bắc Kinh nói quốc gia nào đến dự lễ trao giải Nobel tại Oslo hôm thứ Sáu 10/12 sẽ bị coi là thiếu tôn trọng Trung Quốc.

Hoa Kỳ cho hay giới chức nên cho phép tù nhân bất đồng chính kiến, Lưu Hiểu Ba đến Na Uy để nhận giải.

Ít nhất có 18 quốc gia tẩy chay lễ trao giải Nobel Hòa bình.

Lưu Hiểu Ba, 54 tuổi, là một trong các lãnh đạo chủ chốt của phong trào phản đối tại quảng trường Thiên An Môn năm 1989.

Giải thưởng Nobel Hòa bình thuộc về giá trị nhân quyền phổ quát, không phải là tiêu chuẩn của Tây phương.
Thorbjoern Jagland-CT UB Nobel
Năm ngoái ông Lưu bị tuyên án 11 năm tù vì “kêu gọi lật đổ chính quyền”, và sẽ không có mặt tại Oslo. Ủy ban Nobel ca ngợi ông Liu, là người tham dự “cuộc đấu tranh bất bạo động và dài lâu.”

‘Biểu tượng mạnh’

Một tuần trước ngày trao giải, người ta thấy Trung Quốc đẩy mạnh chiến dịch làm mất uy tín Ủy ban Nobel. Tuy vậy Chủ tịch Ủy ban, ông Jagland nhấn mạnh giải thưởng không phải là hành động chống Trung Quốc. “Giải thưởng này ca ngợi người dân Trung Quốc,” ông nói.

Và ông nói thêm: “Đây không phải là hành động phản đối, đây là tín hiệu cho Trung Quốc thấy rằng trong tương lai, phát triển kinh tế cần đi đôi với cải tổ chính trị, hậu thuẫn những người tranh đấu cho nhân quyền.”

“Giải thưởng Nobel Hòa bình thuộc về giá trị nhân quyền phổ quát, không phải là tiêu chuẩn của Tây phương.”

Ông Jagland nói tất cả thành viên của LHQ đều ký tên vào Tuyên ngôn Nhân quyền Quốc tế, và họ phải có “nghĩa vụ tôn trọng tài liệu này.”

Ông nói ghế dành cho ông Liu tại buổi lễ trao giải sẽ không có người ngồi, đó chính là biểu tượng cho thấy “giải thưởng này cần thiết đến mức nào.”

Đây là lần đầu tiên, kể từ năm 1936, giải thưởng Nobel Hòa bình trị giá 1,5 triệu USD sẽ không trao tận tay người nhận.

Nhà hoạt động dân chủ tại Miến Điện, bà Aung San Suu Kyi bày tỏ tình đoàn kết với ông Lưu. Bà nói là con người với nhau, bà muốn chìa bàn tay chia sẻ khó khăn trong lúc này.

Hôm thứ Năm, giám đốc Chương trình Nhân quyền của LHQ Navi Pillay kêu gọi giới chức hãy thả ông Lưu Hiểu Ba càng sớm càng tốt.

Trong khi đó Bộ Ngoại giao Trung Quốc kêu gọi các nước tẩy chay lễ trao giải.

Tin BBC

Có thể đây là tiếng pháo hiệu báo động chế độ Cộng sản sẽ sụp đổ ở Trung Hoa như trước đây giải Nobel Hòa Bình đã trao cho Tiến sĩ Andrei Sakharov, nhà tranh đấu nhân quyền của Liên Xô. CS Liên Xô coi bộ văn minh hơn Trung Cộng là đã để vợ của ông này sang Oslo lãnh giải rồi sau đó mới tìm cách trừng trị.

Bà Phát Ngôn Viên NG Chệt Khương Du:" Những nước gửi đại diện dự Nobel Hòa Bình là " thằng HỀ " và những nước KHÔNG dự là " thằng HÈN" ( trong số đó có thằng nông đứt mạng và thằng tổng thống Phi ) Con Chó Chệt Khương Du sủa bậy, có ai bịt mỏm nó để môi trường sống bớt THÚI không?