"Xà bông" cô Ba cuả VN tại Sàigòn
Xà bông VN của Trương Văn Bền
Nếu người miền Bắc khâm phục nhà tài phiệt Bạch Thái Bưởi th́ ở miền Nam có ông Trương Văn Bền (1883 - 1956), chủ nhân nhăn hiệu Xà bông Cô Ba. Cả hai đều thành công trên thương trường nhưng không hề trải qua trường lớp và dĩ nhiên là không bằng cấp. Điều đó chứng tỏ họ là những con người có đầu óc kinh doanh, tháo vát, nhiều sáng kiến, hơn hẳn những người học hành đến nơi đến chốn, bằng cấp bề bề, nhưng lại không đóng góp thiết thực vào công cuộc phát triển kinh tế đất nước.
Trước khi làm một nhà doanh thương, ông Bền c̣n là một ông Hội đồng Quản hạt Nam Kỳ. Gia sản đồ sộ của Trương Văn Bền là do công sức của ông làm ra. Không phải ông Bền làm giàu bằng ruộng đất, ông có một lối đi riêng bằng con đường công nghiệp đáng để làm gương cho những người đi sau.
[IMG]http://3.bp.blogspot.com/_lCWWWQjK47I/S-qs8aE1SkI/AAAAAAAAILk/VRdp0VQgxhA/s1600/BEN.jpg[/IMG]
Ông Trương Văn Bền
Là người Việt gốc Hoa, sinh năm 1883 tại Chợ Lớn, ông Trương Văn Bền thuộc một gia đ́nh khá giả. Ông có đi Pháp nhiều lần, nhưng chưa hề học qua một trường chuyên nghiệp nào. Theo bảng lượng giá để đánh thuế của Phủ toàn quyền Đông Dương ở Hà Nội, năm 1941, ông Trương Văn Bền phải đóng thuế cho chính phủ một số tiền lên tới 107.000 đồng, trong khi đó, giá vàng khoảng 60 đồng/lượng.
Là người nhạy cảm trong việc thương mại, nh́n xa thấy rộng, ông Bền biết rơ một tiềm năng kinh tế Việt nam c̣n bị lăng quên: cây dừa. Từ năm 1918, ông đă lập xưởng ép dầu dừa (dùng trong kỹ nghệ xà bông, mỹ phẩm) mỗi tháng sản xuất 1.500 tấn. Năm 1932, hăng xà bông Trương Văn Bền được thành lập tại đường Quai de Cambodge (trước chợ Kim Biên bây giờ), ban đầu sản xuất 600 tấn xà bông giặt mỗi tháng. Từ khi Xà bông Cô Ba tức xà bông thơm đầu tiên của Việt Nam ra đời, Cô Ba đă đánh bạt xà bông thơm của Pháp, nhập cảng từ Marseille, nhờ phẩm chất tốt, giá thành thấp.
Trong thương trường, ông Bền có chủ trương riêng để tạo uy tín là phải giữ chất lượng tốt và sản phẩm phải hợp với túi tiền người tiêu dùng. Ông nh́n xa thấy rộng, không theo lối chụp giựt, ăn xổi ở th́. Mặc đầu có địa vị cao trong xă hội, nhưng ông Bền không tự măn. Ông luôn luôn t́m ṭi, học hỏi kinh nghiệm mỗi lần có dịp qua Pháp.
Khi máy giặt được phát minh và nhập cảng vào Việt Nam, ông Bền liền sản xuất loại bột giặt để thích ứng ngay. Loại bột giặt Viso của ông Trương Văn Khôi, và bột giặt Việt Nam của hăng xà bông Trương Văn Bền (lúc đó đổi thành Hăng Xà bông Việt nam), có đủ sức cạnh tranh với bột giặt nhập cảng từ Mỹ.
Những người lớn tuổi, không ai không biết đến xà bông “Cô Ba”, có in h́nh nổi trên cục xà bông thơm h́nh oval. Ngoài hộp xà bông bằng giấy carton cũng có in h́nh người đàn bà búi tóc đó.
[IMG]http://damau.org/wp-content/uploads/bientap/NhknghvdoanhnghipVitnamTrngVnBn18841956p_14091/clip_image002.jpg[/IMG]
Những cục xà bông đầu tiên
Nhiều giai thoại kể lại rằng người đàn bà in h́nh trong cục xà bông thơm và nhăn hiệu đó chính là người vợ thứ của ông Bền. Cái hay của ông Trương Văn Bền là biết áp dụng tâm lư, đưa h́nh ảnh Cô Ba, người đẹp huyền thoại trong dân gian làm nhăn hiệu cho sản phẩm hàng hoá của ḿnh.
[IMG]http://2.bp.blogspot.com/_lCWWWQjK47I/S-qsnXB8ffI/AAAAAAAAILE/TRBwVvu7JHU/s1600/saigonxua1.jpg[/IMG]
[IMG]http://1.bp.blogspot.com/_lCWWWQjK47I/S-qsrXc37QI/AAAAAAAAILM/exDS-4QMeiA/s1600/65088514-small_96818.jpg[/IMG]
Tem cô BA
Khi đă định h́nh được tên tuổi sản phẩm và thị trường tiêu dùng, Trương Văn Bền đặc biệt chú trọng vào khâu quảng cáo, khuếch trương thương hiệu. Trong suốt thời gian dài hầu hết báo chí thời đó đều đăng mục quảng cáo “Dùng xà bông xấu, mục quần áo” hoặc “Người Việt Nam nên xài xà bông Việt Nam” của Hăng Xà bông Trương Văn Bền.
Trong các cuộc triễn lăm được mở cửa hàng năm tại các tỉnh và Sài G̣n, bao giờ gian hàng của ông Bền cũng được thiết kế ấn tượng nhất với mô h́nh một cục xà bông khổng lồ gây được sự chú ư và ṭ ṃ đặc biệt của người xem. Chưa dừng lại ở đó, tại các gian hàng c̣n có bán xà bông gọi là chào hàng với giá rẻ hơn bên ngoài đến 25%. Trương Văn Bền c̣n đưa nhăn hiệu xà bông Trương Văn Bền vào những loại h́nh nghệ thuật dân tộc được người Việt yêu thích như vọng cổ, thơ lục bát đề cao tinh thần dân tộc, ḷng yêu nước... khiến cho từ giới b́nh dân đến trí thức người Việt đều biết đến sản phẩm của ông.
Với sự ra đời của Hăng Xà bông Trương Văn Bền ở Nam Kỳ năm 1932, Việt Nam hănh diện được một xưởng công nghệ quy mô, góp phần vào công cuộc phát triển kinh tế trong thời kỳ phôi thai. Các xưởng ép dầu, xưởng làm xà bông, thâu nhận và tạo công ăn việc làm cho trên 200 công nhân. Khi công việc làm ăn phát đạt thêm, ông Bền c̣n xuất tiền cất một dăy phố 50 căn, gần Ngă Sáu Chợ Lớn, nằm góc đường Armans Rousseau và Général Lizé (trước năm 1975 đổi thành Minh Mạng-Hùng Vương).
[IMG]http://4.bp.blogspot.com/_lCWWWQjK47I/S-qsiHFLDiI/AAAAAAAAIK8/NJkLgXLaTrA/s1600/m-7__Usine_Savon_VN1.jpg[/IMG]
Ông Bền có nhiều con trai lẫn gái. Một người con, tôi được nghe nhắc tới là ông Trương Khắc Trí, từng là chủ tịch ban quản trị Việt nam Công Thương Ngân Hàng (lập năm 1953) tại Sài g̣n. Người con trai út, ông Trương Khắc Cần, thay cha quản lư Hăng Xà bông Việt nam cho tới năm 1975. Ông Trương Khắc Cần “được nhà nước ưu ái” cho phép hiến tặng tất cả tài sản mà gia đ́nh thân phụ ông tạo lập từ hơn nửa thế kỷ nay, để được... sang Pháp.
Sau năm 1975, Công ty Trương Văn Bền và Các con trở thành Nhà máy hợp doanh Xà bông Việt Nam thuộc Bộ Công nghiệp nhẹ. Năm 1995, đơn vị này trở thành công ty Phương Đông thuộc Bộ Công nghiệp. Tháng 7/1995, công ty Phương Đông liên doanh với tập đoàn Proter & Gamble lập một nhà máy mới ở Sông Bé.
Trong kư sự Một tháng ở Nam Kỳ, nhà văn Phạm Quỳnh có nhắc đến ông Trương Văn Bền: Ông Trương Văn Bền là một nhà công nghiệp to ở Chợ Lớn, năm trước cũng có ra xem hội chợ ở Hà Nội, đem xe hơi ra đón các phái viên Bắc Kỳ về xem nhà máy dầu và nhà máy gạo của ông ở Chợ Lớn. Xem qua cái công cuộc ông gây dựng lên, đă to tát như thế mà chúng tôi thấy hứng khởi trong ḷng, mong mỏi cho đồng bào ta ngày một nhiều người như ông, ngơ hầu chiếm được phần to trong trường kinh tế nước nhà và thoát ly được cái ách người Tàu về đường công nghệ thương nghiệp”.
(Trích Hồi Ức Một Đời Người - Nguyễn Ngọc Chính)
Tiếng Xưa T́m Thêm Tài Liệu Về Những Nhân Vật Thời Xưa Đi ?
Tài liệu về xà bông Cô Ba hay lắm
T́m ǵ được về kem đánh răng Hynos không ( Tigon có một bà bạn , ngày xưa sinh ra một baby đen như than hầm , nên đặt tên gọi ở nhà < nick name > là Hynos . Bây giờ lớn lên nó trắng như Bạch Tuyết , nhưng gia đ́nh vẫn gọi nó Hynos ).
Saigon thuở xưa c̣n nhiều chuyện lắm , tại chưa nghĩ ra thôi
Một cây làm chẳng nên non , nhưng ở đây có tới 4,5 cây ( thuộc loại cổ thụ ) , chẳng lẽ không làm nên công , nên chuyện sao ?
Tigon
Màu Áo Xanh , Là Màu " ai " Trót Yêu ?
[CENTER][IMG]http://i51.tinypic.com/2czcaid.jpg[/IMG][/CENTER]
H́nh ảnh những người đẹp năm xưa của Saigon Thuở Ấy .
Tigon
Tức cảnh sinh tình nối điêu
[CENTER][COLOR="purple"]"Trót yêu " là cái thủơ nào.
Bây giờ thấy cảnh này ngao ngán ḷng.
Hàng hàng lớp lớp dàn ngang.
Chúa ơi xin chịu con hàng từ đây.
.29-03-2011 05:37 AMT [/COLOR][CENTER][COLOR="blue"]
Peter Phu[/COLOR]
---[/CENTER]
[I][COLOR="blue"]Nối điêu
Nỗi chàng ai tỏ ai hay
Trong góc vũ khi nàng bầy phơi ra
Nào gươm nào giáo sáng loà
Chuỳ đồng hoạt kích cùng là câu lìêm
Mười tám vũ khí cổ truyền
Bày ra sáng loáng cả miền áo xanh
Những chàng cổ thụ si tình
Trông thấy thất đảm hồn kinh phách rời
Giống xưa Lưu Bị ông ơi
Bi nàng công chúa Đông Ngô hớp hồn
Động phòng gì lại múa gươm
Khiến chàng rể phải lạy van cô nàng
Cưỡi voi uy dũng bành vàng
Hậu duệ Trưng Triệu các nàng ngày nay
Cây Si nào trồng lâu ngày
Kiểm lại thần lực mỏng dầy công phu.
Chớ để đo ván bất ngờ.
Mới có hiệp nhất đã phờ râu ra.[/COLOR][/I][/CENTER]
Bổ túc chuyện " Cô Ba Xà Bông "
Năm 1932, hăng xà bông Trương Văn Bền được thành lập ở đường Quai de Cambodge (gần chợ Kim Biên, quận 5,Saigon) và nhanh chóng được đón nhận với một sản phẩm trở thành thương hiệu kéo dài cả 5-6 chục năm: Xà bông Cô Ba. Người phụ nữ đẹp được dùng làm nhăn hiệu cho sản phẩm là một phụ nữ miền Nam . Có người bảo, cô ta vốn là phu nhân của chính ông Trương Văn Bền.
Thực ra, cô là con gái thầy Thông chánh tỉnh Trà Vinh, đă từng là đề tài của khá nhiều ḥ-vè xuất hiện ở Nam Kỳ Lục tỉnh vào những năm cuối thế kỷ 19. Nhan sắc của cô đẹp đến nỗi được sử dụng h́nh ảnh để in tem!
[CENTER][IMG]http://i51.tinypic.com/2a0db1e.jpg[/IMG][/CENTER]
Nhưng sau đó cô lấy chồng và sống một cuộc sống giản dị khiêm tốn đến tận cuối đời, khác xa những người đẹp đăng quang và nhiều tai tiếng của những thế hệ về sau. Cô Ba đă đoạt giải nhất trong cuộc thi Người đẹp Người Việt tổ chức năm 1865, sau cuộc thi cho Pháp Kiều năm 1864.