Ước Ǵ Không Phải Người Quen-Phan
[SIZE=4][B][FONT=Lucida Console][COLOR="#0000CD"]Không lẽ bạc ḷng đến đứng dậy ra về, có khác nào hắt ly nước lạnh vào quán quen! Nhưng ăn trưa một ḿnh là điều chán nhất trên nước Mỹ. Hơn nữa, người chủ quán biết rơ tôi đang đợi ai, và người ấy đến, rất có thể nhiều người khác đến nữa.
Điều có thể tiếp theo sau bữa ăn trưa là những người bạn ở Dallas ưa giở tṛ ra xe lấy cái này, cái nọ vô cho anh em coi, mà cái này hay cái nọ của mấy anh bạn đều hấp dẫn như nhau!
Vậy là chúng tôi ngồi tới chiều, tới tối, tới quán đóng cửa; thậm chí có hôm quán phải cử một người ở lại với chúng tôi v́ đă quá giờ đóng cửa cũng bởi cái này, cái nọ trong xe ai cũng là những chai vang có tên tuổi cho những lúc ngẫu hứng hiếm hoi từ khi cái thú đi quán mới đă chết tự bao giờ trong ḷng những người chỉ thích quán nhà cho yên thân.
Tôi nói với cô chủ, “Chị cho tôi món ǵ có nước, nóng nóng là được, tôi phải đi bây giờ…”
Cô trả lời, “Anh không bạn đến à…” tiếng cô nhỏ dần rồi mất hút xuống bếp.
Ngoài cửa có hai người cộng lại hơn trăm tuổi bước vào, sự suy thoái nổi bật là người đàn bà lớn hơn người đàn ông cỡ con giáp. Lối ăn mặc và trang điểm của bà quen mắt đến chả có ǵ để chú ư. Nhưng người đàn ông lại có hấp lực từ kư ức đă xa, tôi tin ḿnh có quen biết người này!
Người đàn bà ngồi phịch xuống ghế, ném cái giỏ xách sang ghế bên cạnh một cách giận dữ. Bà giỡ cái kính mát đen hù ra khỏi mặt th́ đôi mắt thấy quen quen. Không lẽ tôi biết cả hai người!
Người đàn ông cao, gầy, da trắng xanh, tóc dợn rất đẹp, càng đẹp với màu muối đă nhiều hơn tiêu; phong cách từ tốn, chậm răi của anh làm tôi quen mắt cũ, nhưng kỳ thực không nhớ ra đă gặp anh, quen anh lần nào chưa, ở đâu?
Cháu gái con cô chủ quán bưng ra hai ly trà đá cho họ. Quán này có lối tiếp khách như thế, hăy dùng ly trà đá thơm mùi lá dứa trước đi, rồi order sau; và quán sẽ mời chén chè đậu xanh tráng miệng sau khi khách dùng xong bữa, dễ thương nhất là 2 món free đó đều lạ miệng, ngon.
Cô bé con bưng hai ly trà đá đứng tần ngần v́ người đàn bà đang cơn thịnh nộ, xỉa xói vào mặt người đàn ông! “Mày muốn về hả, tự đi kiếm tiền mà về, trước khi tao đồi ư! Đừng để tao trở cơn điên bất tử th́… (tục ngữ)!”
Tiếng người đàn bà rít qua kẽ răng làm cô bé sảng hồn, để hai ly trà đá cộp cộp xuống bàn, nhún vai như xin lỗi khách-rồi dông vô nhà sau!
Tội nghiệp con nít Việt sinh ra hay lớn lên ở Mỹ, chúng rất sợ người lớn tiếng hay khiếm nhă nơi công cộng, hàng quá... Tôi tiếp tục quan sát người đàn ông bằng tai v́ quán không có ai ngoài tôi và họ nên buộc ḷng tôi phải đọc báo cho anh đỡ mắc cỡ v́ đang bị người đàn bà ch́ chiết đến tội nghiệp.
Theo phán xét lơm bơm từ người đàn bà độc thoại, anh chàng kia đă mang ơn bà cưu mang từ khi anh c̣n trong nước. Một tay bà nuôi ăn, nuôi chơi, giúp đỡ luôn cho gia đ́nh anh cũng không tiếc… rồi cũng một tay bà đem anh sang đây. Mười mấy năm nay, anh làm được ǵ có lợi ích cho bà chưa, mà, bây giờ, bùa mê thuốc lú con nào đến đ̣i về Việt nam?
Tiếp theo là những lời hăm dọa vô căn cứ của người đàn bà không biết ḿnh là ai, v́ tưởng một hai năm th́ c̣n hù người ta được-khi chưa có thẻ xanh, chứ anh kia đă qua Mỹ mười mấy năm th́ c̣n ǵ để khè nhau nữa chứ; đó là chưa nói tới sự so le đến thảm hại - tương đương với giấy thông hành rồi c̣n ǵ!
Nhưng thái độ lép vế của người đàn ông làm tôi e ngại, dám anh ta chưa có quốc tịch, hoặc có rồi nhưng bị người đàn bà giữ passport làm bùa hộ mệnh cho bà không chừng! Tôi chờ đợi sự phản kháng của con giun xéo măi cũng oằn; tưởng tượng ra cái mỏ bơm kia mà ăn cái bộp tai th́ toé silicone đầy bàn-chắc kinh lắm! Tưởng tượng thôi chứ biết chắc không có chuyện đó xảy ra v́ người đàn ông không có vẻ giận dữ -cũng lạ!
Cô chủ quán bưng ra cho tôi tô bún mộc, nghĩa là cô bé con cô chủ chưa hết kinh hăi ở nhà sau, v́ thường lá cháu gái bưng ra. Trong mắt tôi, cái mỉm cười và ánh mắt của cô chủ rất ư nhị, tôi định hỏi có cần tố giác người giả vờ đọc báo không vậy?! Nhưng cô đă sang bàn họ lấy order. Đó là dịp tôi quan sát người đàn ông bằng mắt lần nữa. Anh ta trông rất quen.
Rồi th́ người đàn bà vùng vằng với cô chủ quán ǵ đó! Có lẽ trong ḷng cô chủ cũng nói thầm, “vào quán cũng phải chọn quán thích hợp với ḿnh mà vào chứ! Nhà hàng chúng tôi không welcome khách dữ đâu!” Tôi đoán thế thôi v́ cô chủ quán này lịch sự nhưng không dễ tính, nhưng thời buổi làm ăn buôn bán khó khăn nên đôi khi cũng phải bấm bụng cho qua...
Hai người đàn bà trao đổi xong, càng thương hại cho gă đàn ông cúi mặt trong thời gian chờ đợi thức ăn, anh ta được khai vị với một loạt từ ngữ mới,-khó nghe đến nổi da gà. Chắc bởi thế nên khi thức ăn được đưa ra, anh ta ăn ngon lành mới đáng nể. Bao nhiêu thương hại anh ta tan biến trong tôi,… nhất là từ trong cơi mơ hồ đă lờ mờ hiện ra người hàng xóm cũ.
Có hai mươi năm rồi, tôi mua căn nhà trong con hẻm ở Tân Định. Người con trai út của ông bà cụ ở căn nhà đối diện cỡ ba mươi tuổi, anh ốm, cao, gầy, tóc dài và dợn sóng rất lăng tử. Thời đó mà anh ta cỡi chiếc Dream II mới cáu là ngon lành lắm.
Phong độ của anh ta rất dân chơi, ăn mặc bảnh bao, đi xe xịn, xài tiền như nước. Tôi nhớ một lần gặp anh ta ở tiệm phở hạng sang vào buổi sáng, anh đi với cô bạn gái trẻ đẹp, nên tôi chỉ gật đầu chào, phần tôi cũng đi với mấy người bạn nên không tiện ngồi chung. Nhưng khi chúng tôi tính tiền bàn ḿnh th́ nhà hàng cho biết anh đă trả tiền cho cả bàn tôi rồi! Nh́n sang bàn anh th́ hai người đă đi, không nói được lời cảm ơn làm tôi áy náy…
Nhưng không lâu sau lại gặp nhau trong pḥng trà, vũ trường ǵ đó, anh ta lại đi với một cô bạn trẻ đẹp khác. Chỉ có hai người ngồi bàn riêng trong góc, nên tôi tính tiền cho họ luôn để trả nợ chầu phở. Lần thứ ba gặp anh với cô bạn gái c̣n trẻ đẹp hơn hai cô trước, cô bé chắc chắn chưa xong trung học mới ghê!
Nhưng anh đi chung với hai cặp khác nên cũng không tiện ngồi chung, nhất là quán nhậu th́ không nên ngồi khác hệ, dễ sinh chuyện! Hôm đó anh làm tôi nở mặt nở mày với bạn bè, anh đưa sang bàn chúng tôi chai Johnnie Walker nắp đen với lời lẽ khiêm tốn, dễ thương, đại khái anh với tôi là hàng xóm nhưng chưa có dịp ngồi chung. Hy vọng dịp nào bạn bè tôi đến chơi nhà th́ anh xin được sang chơi chung cho vui, trước lạ sau quen.
Tôi ngại quá v́ chai rượu đắt tiền, nhưng anh nói có người nhà bên Mỹ về, mời anh em chung vui. Và bàn bên anh cũng thượng lên một chai Johnnie đen làm quán thịt rừng hôm đó lé mắt, thời bà con c̣n uống rượu Nàng Hương hay bia Chương Dương. Bàn nào uống Maxims Cognac hay bia Saigon là sang lắm rồi!
Nhưng sáng hôm sau, tôi thấy bên nhà anh thường vắng lặng th́ hôm nay nhiều tiếng nói cười, có người đàn bà chắc chắn là Việt kiều về thăm quê hương.
Tôi hiểu ra xuất xứ của mấy chai Johnnie Walker hồi hôm. Nhưng khi ra quán cà phê đầu ngơ th́ người bán tủ thuốc lá trước quán cho biết tin sơ khởi của xóm tôi, “Đó là con ghệ già của thằng H, con này bên Mỹ về, cung phụng cho nó đủ điều. Chỉ hai tuần là đi. Ở đây, nó tha hồ bay nhảy… nhà mày đối diện nhà nó mà không biết ǵ hết vậy? Ngày mai là nó đi Đà Lạt, Vũng Tàu cho coi. Nó cũng sợ mấy con ghệ nhí biết nên đi xa với con ghệ già cho êm. Mày khờ quá!”
Tôi biết ḿnh không thể khôn bằng ông phế bán thuốc lá lẻ với bơm quẹt ga nên không nói ǵ! Chỉ để ư là H vắng vóng đúng hai tuần. Người đàn bà Việt kiều biến mất, lại gặp H ở những nơi ăn chơi về đêm và những cô bạn gái đến phải ghen tức với H.
Một lần nào đó, H có nói với tôi, mấy hôm bà chị về chơi, muốn mời ông đi chơi nhưng lại không thấy ông đâu! Tôi trả lời là tôi cũng đi dữ lắm. Nhiều khi theo khách hải ngoại về bao xe cả tuần, hai, ba tuần th́ tôi đi suốt thôi. Nói xong, tôi cảm thấy ḿnh là người dễ bạn bè, nhưng với H cứ có một khoảng cách nào đó! Sao lại có thể hẹn những người bạn quen sơ ở đâu đó là ngày mai chúng ta gặp nhau. Nói dễ dàng và gặp dễ dàng như bạn bè đă quen lâu. Sao với H khó gần đến không hiểu!
Rồi th́ giấy tờ bảo lănh của tôi tới lúc kêu đi, phải lo bán nhà, bán xe để đi. Lo đủ thứ việc nên không quan tâm đến những chuyện bên lề nữa.
Hôm tôi đi, có sang chào hai bác ba mẹ của H, cảm ơn hai bác cho con tôi quà bánh, cho bạn bè tôi đậu xe trong sân nhà bác những hôm nhà tôi có tiệc đông người.
Gởi lời chào đến H v́ anh ta đang đi chơi xa, không gặp. Hôm đó, bác Hai gái có đưa cho tôi số điện thoại của vợ thằng H bên Mỹ, bác dặn, “Vợ chồng con qua bển, có khó khăn ǵ th́ kêu nó giúp đỡ. Bác Hai tiếc là nó về th́ thường con đi, nên không gặp. Con về th́ nó đi chơi xa với thằng H nên cũng không gặp…”
Không biết hai bác hàng xóm hiền lành của tôi có c̣n không v́ đă hai mươi năm không gặp. Cuộc gặp trưa nay chỉ mong là không đúng người mà bác Hai gái đă đưa số điện thoại, và người đàn ông cúi mặt ăn trưa kia đừng phải là H th́ hai bác hàng xóm hiền lành xưa dẫu có đă ra người thiên cổ cũng đỡ tủi thân…
Phan
[/COLOR][/FONT][/B][/SIZE]
Thảm Kịch ở Grand Prairie
[COLOR="#000080"][SIZE=4][FONT=Lucida Console]Cả thành phố Dallas xôn xao với tin một người Việt nổ súng giết chết 6 mạng người và 4 người bị thương. Chưa bao giờ tờ báo Mỹ lớn nhất ở địa phương là Dallas Morning News (DMN) đi tin trang nhất về một cộng đồng thiểu số "trang trọng" như thế và DMN đă đi liên tục nhiều bài viết tiếp theo về vụ việc.
Tóm tắt vụ án nói trên là anh Đỗ Tân 35 tuổi, đă xả súng bắn chết vợ là chị Trini Đỗ 29 tuổi, 2 người em gái của chị Trini Đỗ là: Tynn Tạ 16 tuổi; Michelle Tạ 28 tuổi và người em trai của chị Trini Đỗ là Hiên Tạ 21 tuổi; người em dâu của chị Trini Đỗ là Nguyễn Thúy 25 tuổi, (mới từ Việt nam qua được hơn năm và đang có thai). Tính cả em bé trong bụng mẹ là 6 mạng người chết.
Anh Đỗ Tân c̣n bắn bị thương cha mẹ vợ và thêm 2 người bị thương… trong bữa tiệc sinh nhật của con trai 11 tuổi của vợ chồng anh, được tổ chức tại Forum Roller World tại Grand Prairie, cách thành phố Dallas khoảng 20 dặm về phía tây. Cháu trai 11 tuổi và em gái 3 tuổi được b́nh an sau thảm kịch bạo lực gia đ́nh.
Riêng tôi là người địa phương ở Dallas nên dĩ nhiên là nghe tin sớm, và bàng hoàng khôn nguôi về một thảm kịch của cộng đồng người Việt tại Dallas. Công việc tiếp theo của người làm báo là theo dơi thông tin từ hai phía Việt-Mỹ để thấy được tầm mức của vụ việc: Phía người Mỹ nh́n vào sự việc xảy ra như thế nào" Phía người Việt phản ứng ra sao"...
Tôi đi công việc xuống Houston với mấy nhà báo trong Hiệp Hội Truyền Thông Báo Chí Dallas, suốt 10 tiếng lái xe của chuyến đi và về đều nghe anh em đưa ra những quan điểm xung quanh chuyện này. Hôm sau, anh em báo chí trong Hiệp hội chúng tôi lại cùng nhau đi viếng đám tang tại nhà quàn Moore Funeral Home tọa lạc ở 1219 North Davis Drive, thành phố Arlington TX 76012.
Sau khi tôi đậu xe vào parking, những suy tư của anh em báo chí trong mấy ngày qua đi chung xe, ngồi chung bàn đều vô nghĩa. Trước cái tang quá lớn của gia đ́nh ông Tạ Hội, suy nghĩ đầu tiên của tôi là nếu ông không phải là một cựu quân nhân thuộc loại cứng cỏi (nhảy toán) trong quân đội VNCH th́ chắc ông không c̣n đứng nổi khi 4 người con ruột, một con dâu, một con rể, một cháu nội chưa chào đời chết cùng một lúc. Bà Hội bị thương nặng - đang nằm trong bệnh viện. 2 đứa cháu ngoại bỗng phút giây đă mồ côi - ngay trong ngày sinh nhật thứ 11 của cháu trai.
Theo ông cho chúng tôi biết, đă gần một tuần trôi qua, ông vẫn chưa ngủ được, không ăn, chỉ uống nước lạnh cầm hơi. Bắt tay ông mà nước mắt chúng tôi cứ muốn trào ra những thương cảm một đồng hương, người lính già của chúng ta làm sao sống nổi nữa đây! Nhỏ lệ khi nghe ông nhắc đến những lời trăn trối của con gái lớn của ông là chị Trini Đỗ trước khi trút hơi thở cuối cùng đă nhờ cha chăm sóc cho 2 con của chị.
Và tôi hoàn toàn tê dại hết cảm xúc khi nh́n những bức chân dung của nạn nhân. Họ quá trẻ để đủ sức tiếp nhận những bi kịch xă hội, bạo lực gia đ́nh… nhưng họ thật sự đă không c̣n cơ hội để hỏi cuộc đời, xă hội, mọi người… "tôi có lỗi ǵ""
Tôi cũng không biết nói ǵ khi một người con trai của ông Tạ Hội đă nói: Gia đ́nh tôi có 8 anh chị em th́ nay đă chết hết một nửa, chúng tôi quá đau khổ… Anh c̣n cho biết, mẹ anh không bao giờ đi đâu chơi hơn vài ngày v́ bà luôn gần gũi với các con, đặc biệt là các con gái của bà. Nhưng hiện tại, sau khi ra viện, bà sẽ ra sao"...
Chưa bao giờ trong ống kính tôi lại ghi h́nh 4 cỗ quan tài chung trong một nhà quàn, 4 người anh em ruột thịt với nhau đang dối diện với tương lai mở sau 17 năm hội nhập với xứ sở này. Tin từ gia đ́nh nạn nhân, bạn bè thân với hung thủ và các nạn nhân cho chúng tôi biết đều là những tin tức mà giới truyền thông Mỹ-Việt săn t́m. Nhưng hầu hết anh em báo chí ở Dallas chúng tôi đă không làm công việc mà chúng tôi thường làm là ghi chép, chụp h́nh để đưa tin.
Mỗi người rụng rời tay nghề trước sự việc quá lớn, quá đau ḷng, như chuyện xảy ra trong nhà ḿnh, gia đ́nh ḿnh; người thân của ḿnh đang nằm đó như ngủ, trẻ trung, xinh đẹp, tương lai và ước mơ c̣n nguyên trên những nắp quan tài - ngày mai sẽ khép lại tất cả - một cách vô lư đến không chấp nhận được.
Chúng tôi không thể ở lâu hơn trong nhà quàn, chả phải bận rộn công việc ǵ quan trọng. Chỉ là không chịu nổi đau ḷng và những uất ức thay cho nạn nhân.
Càng đau ḷng nhưng thật thấy thương đồng hương và tin tưởng được một điều là t́nh người chưa hết - dẫu chuyện đau thương vẫn xảy ra hàng ngày trên đất nước này, trên khắp thế giới… thật nhiều người từ tóc bạc tới trẻ em đă hỏi thăm những người đúng ngoài nhà quàn-chúng tôi: "Có phải trong này là chỗ đang làm đám tang cho những người bị bắn…"; Thật nhiều người Mỹ từ già tới trẻ đă đến viếng tang lễ với lời xin lỗi mở đầu… "Tôi đọc được tin trên báo; tôi xem trên truyền h́nh… muốn đến viếng những nạn nhân." Nghĩa là một đám tang có nhiều người không quen biết nhất ở Dallas từ trước tới nay.
Tôi nhặt lại được t́nh người từ những đổ nát đương đại. Đường về lại thành phố Garland, nơi chúng tôi ở, những anh em báo chí đă thôi mang nặng những suy tư đơn lẻ; những quan điểm của ḿnh, của bạn… tiếng nói chung đă phát ra trong cái xe lăn đều trên đường về là: "Chúng ta phải làm một điều ǵ đó!"
Buổi họp sơ khởi được mở ra khi chúng tôi về đến Garland, Hiệp Hội Truyền Thông Báo Chí Dallas sẽ đứng ra tổ chức cuộc quyên góp rộng lớn trong cộng đồng người Việt hải ngoại trên toàn thế giới. Mục tiêu quyên góp là tích cóp một trương mục ngân hàng cho hai cháu bé mồ côi kia có tiền ăn học tới trưởng thành. Vấn đề tiền bạc được đặt ra không nhằm mục đích giải quyết đời sống cho hai cháu bé v́ các cháu vẫn c̣n ông bà nội, ông bà ngoại; các cậu, d́… có thể lo lắng cho hai cháu tới trưởng thành được chứ chả phải không.
Nhưng việc làm (nhịp cầu) của chúng tôi - Hiệp Hội Truyền Thông Báo Chí Dallas chỉ muốn gởi đến hai cháu bé thông điệp: T́nh yêu thương của đồng hương người Việt luôn đứng về phía hai cháu, ủng hộ hai cháu đến trưởng Vâng, thưa bạn.
Một đứa bé 11 tuổi, mỗi năm đến ngày sinh nhật - cháu lớn hơn năm ngoái một tuổi đời nên thấm thía hơn về thảm kịch gia đ́nh ḿnh v́ khi xảy ra thảm kịch này cháu đă 11 tuổi, trí nhớ sẽ không phai mờ như đứa em gái lên 3. Trong mất mát không ǵ bù đắp nổi; khổ đau tận cùng của một người vô tội, cháu c̣n được t́nh yêu thương, ḷng chia sẻ và ủng hộ của đồng hương người Việt trên toàn cầu. Đó là hết những ǵ chúng ta có thể xoa dịu bớt nỗi đau cho hai cháu bé vô tội nhưng mang vết thương ḷng đến hết đời hai cháu cũng không quên.
Về việc phát động cuộc quyên góp (tiền bạc là phụ - chính yếu là t́nh yêu thương và ḷng chia sẻ của mọi người dành cho hai cháu bé) do Hiệp Hội Truyền Thông Báo Chí Dallas sẽ được phổ biến rộng răi trên tất cả những phương tiện truyền thông của người Việt hải ngoại cùng chung ư hướng và tiếp tay vào cuộc quyên góp này. Chúng tôi sẽ có phương cách cụ thể trong số báo tuần này, trên tất cả những tờ báo thuộc Hiệp Hội Truyền Thông Báo Chí Dallas. Mong quư độc giả, đồng hương theo dơi và ủng hộ.
Tôi chẳng biết ḿnh là ai trong lời kêu gọi viết ra từ con tim nặng nề suốt đêm qua, sáng nay ra quán ngồi nghe dư luận. Thảm kịch Grand Prairie không được bàn luận xôn xao, ồn ào với những lời lẽ vô tội; những cái bỉu môi sự đời… trên gương mặt mỗi người khi đưa ra ư kiến về thảm kịch trên đều đượm vẻ buồn sâu xa, nỗi cảm thông vô bờ với hoàn cảnh của hai cháu bé trong tương lai… những tiếng cười trào phúng; những câu ngổ ngáo với tin giật gân, x́-căn-đan trên báo chí đều nhường chỗ cho lời tự đáy ḷng những người đồng hương nói ra suy tưởng. Nếu có thể tổng hợp lại những ư kiến từ một quán cà phê th́ ta cũng phác hoạ được chân dung thời đại.
Việc bạo lực gia đ́nh không có ǵ mới lạ v́ nó từng, (thường) xảy ra hàng ngày, trên khắp địa cầu chứ cũng không riêng ǵ nước Mỹ. Cụ thể một vụ bạo lực gia đ́nh dẫn tới án mạng không quan trọng là xảy ra trong cộng đồng người ǵ, v́ nó phổ biến (ngày càng tăng) trong xă hội. Nhưng nh́n về một góc hẹp là cộng đồng người Việt trong xă hội Hợp Chủng Quốc to lớn này, những vụ bạo lực gia đ́nh của người Việt được nhắc lại sơ qua như ông người Việt ném mấy đứa con nhỏ xuống sông - bên Alabama; chồng giết vợ con bên California; ngay tại Dallas cũng có hồ sơ thần chết về vụ chồng đập búa đến chết vợ…
Nghĩa là bạo lực trong một gia đ́nh Việt nam sống trên nước Mỹ không phải không có. Những nguyên nhân tổng hợp được từ một quán cà phê không đại diện cho sự đúng đắn nào, nhưng nó lại là những suy nghĩ rất thực, rất đời thường khiến mỗi người đều suy nghĩ.
Có người cho là sự hội nhập của người Việt vào xă hội Mỹ không trọn vẹn - cũng là một nguyên nhân dẫn tới bạo lực gia đ́nh. Ư kiến được giải thích khá đơn giản nhưng không phải không có lư! Thí dụ, bậc cha mẹ chấp nhận việc hội nhập là cho con cái vị thành niên đi dự tiệc với bạn bè tới nửa đêm, quá nửa đêm mới về… cha mẹ cho đó là sự hội nhập; nhưng khi cháu gái chưa tới 18 tuổi nhưng có thai với bạn trai.
Cha mẹ cô bé không chấp nhận nổi hậu quả của sự cho phép hội nhập của ḿnh; cha mẹ cháu trai kia cũng không vui vẻ ǵ với cậu con trai của ḿnh. Và người Việt đối phó với hậu quả không dứt khoát như Mỹ, ưa giữ sĩ diện cho cả hai gia đ́nh bằng cách cho chúng làm lễ cưới. Nhưng sau hôn lễ bất đắc dĩ đó th́ bên vợ chả coi anh chàng rể nhóc con kia ra ǵ; bên chồng cũng không coi trọng cô con dâu bất đắc dĩ của ḿnh. Trong khi đôi bạn trẻ có con với nhau từ t́nh yêu thương, chấp nhận hy sinh tới cùng cho nhau. Nếu hai gia đ́nh đừngcan thiệp, để chính phủ lo.
Chưa chắc đă thê thảm như khi sĩ diện của cả hai gia đ́nh đă biến họ thành một cặp vợ chồng bất đắc dĩ. T́nh yêu tuy bồng bột của họ nhưng t́nh yêu vẫn là t́nh yêu xuất phát từ hai trái tim của họ đă bị sĩ diện gia đ́nh bóp chết, biến hoá và thui chột t́nh yêu ban đầu của họ. Gia đ́nh mới mẻ của họ được tạo ra miễn cưỡng v́ sĩ diện của hai gia đ́nh; bơm thổi thiếu trách nhiệm từng ngày vào hai người c̣n trẻ dại là hôn nhân của họ chỉ là cuộc hôn nhân bất đắc dĩ, t́nh yêu của họ là vụng trộm… tự hai gia đ́nh làm cho họ coi thường hạnh phúc của họ, dẫn tới coi thường người phối ngẫu… dẫn tới bạo lực gia đ́nh.
Có ư kiến cho là bạo lực gia đ́nh xuất phát từ sự đối xử thiếu công bằng của hai gia đ́nh nội-ngoại. Con rể bác sĩ được coi trọng hơn con rể thi sĩ; con dâu nha sĩ được coi trọng hơn con dâu làm nail… Cái lỗi nh́n gần th́ thật có nhiều bậc cha mẹ đă đối xử như thế với dâu-rể thật, chứ không phải không có. Từ ấm ức nhỏ nhưng tích lũy trong quan hệ lâu dài của một gia đ́nh sẽ thành hận thù và khi ḷng hận thù đủ sức biến thành hành động th́ kể ǵ tính người…
Một ư kiến khá thiển cận nhưng nh́n với góc rộng hơn là do người Việt có thói quen quy về một mối. Con cái trưởng thành, đă lập gia đ́nh nhưng cha mẹ vẫn thích họ về sống chung dưới một mái nhà để ông bà vui cháu. Trong đời sống Mỹ của một gia đ́nh có những tự do không thể có cha mẹ già lom lom xoi mói vào đời tư người trẻ. Sự can thiệp quá sâu vào đời sống riêng tư của con cái đă trưởng thành là nguyên nhân dẫn tới bất măn; theo thời gian thành hận thù; dẫn tới bạo lực, án mạng…
Ư kiến b́nh dân nhưng rất thực này đi đến kết luận khá thú vị: "Vợ chồng chung lo cho con cái là chuyện nước chảy xuôi… nhưng khi chúng đă lập gia đ́nh th́ ḿnh cho được ǵ cho; nói được lời nào vun xới cho con cái th́ nói. Bằng không, có nhiêu, c̣n nhiêu… vợ chồng già liệu cơm gắp mắm mà sống, riêng một góc trời-hai trái tim khô. Sống ở Mỹ th́ bắt chước Mỹ, chừng nào con cái, cháu chắt mời ông bà đến dự sinh nhật nó th́ hăy đến, Đừng đứng ra tổ chức sinh nhật cho thằng cháu ngoại sinh ở Mỹ bằng nồi bún mắm. Nh́n lại bữa tiệc toàn bạn bè của ông bà x́ xụp; mấy đứa bé kia tay bịt mũi tay ăn pizza…
Biết đâu con dâu hay con rể để bụng không ưng, lâu ngày, nhiều chuyện… thành chuyện. Qua việc ở Grand Prairie tôi thấy, ở với con trai th́ có ngày con dâu cho ăn canh vĩnh biệt; ở với con gái th́ có ngày con rể cho ăn kẹo đồng… chỉ tin được bà vợ già là muốn giết ḿnh th́ bà ấy đă giết từ khi ḿnh c̣n trẻ. Nhưng anh đừng nói ra ư nghĩ của tôi trên báo chí v́ nhiều người bạn của tôi lại nói tôi xỏ họ…"
Tôi cũng ghi nhận được ư kiến về bạo lực gia đ́nh trong cộng đồng người Việt từ một người trẻ, theo anh ta: (Hay viết lại nguyên văn lời phát biểu để trung thực cái nh́n cho mọi người), "… đàn bà Việt nam qua Mỹ đ̣i b́nh đẳng nhưng họ đâu có b́nh đẳng ǵ đâu! Anh có thấy bà Việt nam nào đẩy máy cắt cỏ ngoài sân, rửa xe ngoài driveway; nhưng anh thấy… (chính anh không chừng), cũng là người đàn ông Việt nam đứng ở ở chỗ cái bồn rửa chén với một đống chén dĩa thấy ớn.
Trong khi vợ chồng Mỹ th́ khác, phụ nữ Mỹ làm công việc cắt cỏ, rửa xe… như đàn ông. Nên người chồng Mỹ không thấy ấm ức như người chồng Việt nam rửa xe, cắt cỏ xong th́ vô rửa chén. Tinh ra, phụ nữ Việt nam hội nhập một nửa có lợi cho họ thôi; tên chồng th́ nhịn tới lúc chịu hết nổi. Bùm."
Một nguyên nhân nữa dẫn đến bạo lực, có thể vô lư với người đă bớt, (hết) nhu cầu, nhưng cũng là vấn đề xă hội khi người vợ dùng chuyện sex như một món quà thưởng cho anh chồng, sau khi anh ta làm vui ḷng người vợ về một chuyện chẳng ăn nhập ǵ đến chuyện pḥng the của hai vợ chồng. Từ tâm lư bị ép dẫn tới coi thường vợ, ra ngoài giải quyết sinh lư đâu có bao nhiêu tiền, lại được xem trọng. Hậu quả th́ không phân biệt ai lỗi ai phải khi đôi bên cùng không đúng. Hậu quả nhẹ là ly dị, nặng nề khó biết trước…
Những vấn đề được thảo luận công khai, mang tính quần chúng ở quán cà phê; không đại diện cho sự đúng đắn nào nhưng đúng là những lời được nói ra từ quần chúng. Bạo lực gia đ́nh trong cộng đồng người Việt cũng xuất phát từ một yếu tố khá phổ biến khác là người Việt được giáo dục đùm bọc anh chị em ruột theo tinh thần "anh em như thể tay chân" trong Gia Huấn Ca của cụ Nguyễn Trăi.
Nhưng khác với người Mỹ là vợ ngồi xuống nói chuyện với chồng về việc giúp đỡ người em cô ta khởi nghiệp bằng tấm check bao nhiêu là bao nhiêu… một lần duy nhất hay có lần sau… quan trọng là vợ chồng cùng biết và đồng ư chung th́ không bực bội. Khác với người Việt là anh chồng đi cày mờ mắt; những lúc hé mắt ra được chút th́ thấy cậu em, cô em vợ phây phây ăn chơi với nguồn kinh phí được thấm thúi từ vợ ḿnh. Những bực vọc nhỏ đó sẽ lớn dần và dẫn tới bi kịch…
Dù sao ra quán để nghe dư luận về thảm kịch Grand Prairie, tôi không ghi lại nhiều những ư kiến không phải không đáng quan tâm; nhưng không đúng chủ đích bài viết này. Tôi chỉ ghi nhận những khái quát để có cái nh́n rộng hơn về hội nhập, cách giữ ǵn phong tục tập quán cần cân nhắc hơn… Riêng vụ việc xảy ra ở Grand Prairie, hầu như ai cũng thuộc ḷng câu van xin của cháu trai đă nói với cha là đừng bắn mẹ; câu nói cuối cùng mà người cha máu lạnh được nghe con gái bé bỏng của ḿnh nói là: con thương cha, đừng bắn mẹ con.
Nhưng oan nghiệt đă lấy đi sinh mạng những người mẹ, d́, cậu, mợ từ bàn tay ân đoạn nghĩa tuyệt của người cha máu lạnh.
Thảm kịch một gia đ́nh để lại trên đời hai cháu bé không bao giờ c̣n nghe tiếng nói của mẹ yêu; để lại trong ḷng mỗi người chúng ta những băn khoăn tự hỏi về việc ḿnh có mặt trong xă hội này là may hay rủi; Những ǵ đă xảy ra trong gia đ́nh ḿnh; đang diễn ra trong gia đ́nh ḿnh… tương lai đi về đâu" Hăy nh́n lại để thay đổi khi chưa quá muộn, đừng để điều đáng tiếc xảy ra v́ sự cố bất hạnh của một người Việt, một gia đ́nh Việt đều đau ḷng cả cộng đồng người Việt.
Thật oan trái, thương tâm, tội nghiệp đến cứng họng, hết lời khi nh́n di ảnh của những người bạn trẻ Việt nam bỏ mạng v́ những lư lẽ không chấp nhận được. Không có giải thích nào tương xứng hơn sự im lặng sẻ chia đau đớn chung này.
Chỉ có sự thay đổi cách nh́n, cách sống của từng người Việt sao phù hợp để đừng xảy ra thảm cảnh tương tự nữa là chính xác một phần nào an ủi vong linh những đồng hương vô tội của chúng ta.
Phan[/FONT][/SIZE][/COLOR]