Hố Đen trong thuyết tương đối
Các bạn nào có cùng tư tưởng với người bạn ngoilau, đều có thể nói rằng Thuyết Tương Đối là "hàng nhái" khi "người thợ" Albert Einstein đă đem "ráp" hằng số hấp dẫn G vào với h́nh học Riemann. Một trong những hệ quả của "hàng nhái" này là Hố Đen, mà Cindy đă nói qua:
[quote]
Nhưng khi tia sáng trên ṿng tṛn chân trời sự kiện được hướng thẳng ra ngoài (hướng thẳng góc với ṿng tṛn) th́ giải thích thế nào nếu vẫn bảo là nó cũng không thể thoát ra được thế giới bên ngoài?
Trong trường hợp này, người ta lại giải thích như sau:
[COLOR="#000080"]Do không gian chung quanh hố đen bị "cuốn hút" vào trong hố đen.[/COLOR]
T́nh trạng tương tự như khi người ta đi trên một hành lang thang cuốn thường gặp ở các phi cảng. Khi người bộ hành đi với vận tốc 5km/h đối với hành lang thang cuốn, và thang cuốn cũng có vận tốc là 5km/h theo chiều ngược lại, thành thử người bộ hành đó vẫn là đứng yên tại toạ độ đó.
Họ nói, do không gian tại ṿng tṛn chân-trời-sự-kiện bị cuốn vào hố đen với vận tốc là 300000km/s, nên khi một tia sáng được phát ra từ ṿng tṛn chân-trời-sự-kiện, phát thẳng góc với phương tiếp tuyến của ṿng tṛn này, sẽ không thể nào thoát ra khỏi được v́ vận tốc của ánh sáng cũng là 300000km/s. Họ "thêm" vào hai khái niệm mới: [COLOR="#000080"]Local speed [/COLOR]và [COLOR="#0000CD"]Global speed[/COLOR]. Ánh sáng vẫn có vận tốc là 300000km/s (local speed) đối với vùng không gian ngay chung quanh nó, nhưng vận tốc của nó lại là zero (global speed) đối với người quan sát đang đứng cách xa hố đen, đứng tại Trái Đất chẳng hạn.
Chúng ta có thể chất vấn:
Lúc th́ anh bảo là [COLOR="#000080"]không thời gian bị singularity uốn cong[/COLOR]; lúc th́ anh bảo là [COLOR="#0000CD"]không gian bị cuốn vào singulariry[/COLOR]? Rồi ánh sáng lại có thêm một global speed nữa?
Các nhà khoa học giải thích như vầy:
Mặc dù khi giải thích hiện tượng bằng ngôn ngữ thông thường th́ chuyện [COLOR="#000080"]không thời gian bị uốn cong[/COLOR] nghe [B][I]khác[/I][/B] với chuyện [COLOR="#0000CD"]không gian bị cuốn vào[/COLOR], nhưng nếu diễn tả bằng ngôn ngữ toán học, th́ chúng là như nhau. Và dù ánh sáng có thêm một global speed = 0, cũng không phải là trái với tiên đề 1, v́ local speed của nó vẫn là 300000km/s. Theo các phương tŕnh của thuyết tương đối th́ nó là như vậy.
[/QUOTE]
Câu hỏi được đặt ra tiếp theo là:
Có phải khái niệm "không thời gian bị uốn cong" là không có ǵ khác với khái niệm "không gian bị cuốn vào"?
Với việc sử dụng cùng hằng số hấp dẫn G, trong thuyết tương đối, mức độ "[COLOR="#000080"]uốn cong của không thời gian[/COLOR]" chung quanh một tinh cầu là tương đương với mật độ của trọng trường trong cơ học Newton. Nói một cách khác, mức độ uốn cong của không thời gian có thể được đo bằng đơn vị m/s[SUP]2[/SUP].
Trong khi đó khái niệm "[COLOR="#0000CD"]không gian bị cuốn vào[/COLOR]" lại được đo bằng đơn vị m/s.
Sự khác biệt này giửa hai khái niệm trên trong thuyết tương đối đă tạo thêm một lủng củng cho lư thuyết này. Nhưng đây cũng chưa phải là điểm cuối trong chuổi dài những bất thường của hố đen......
Khi có tốc độ nhanh hơn ánh sáng
Mới đây trên báo chí, tôi chỉ đọc thoáng qua, nên quên mất nguồn, tin nói rằng qua một cuộc thí nghiệm, tốc độ dă nhanh hơn tốc độ ánh sáng. Nếu quả thực như thế và khoa học tiến bộ hơn, vận tốc đó nhanh hơn vận tốc ánh sáng một tỉ số đáng kể th́ hệ số Gamma < 1 ( trong công thức gamma = 1 /( 1 - v[SUP]2[/SUP]/c[SUP]2[/SUP])[SUP]-1/2[/SUP] ). Lúc đó các công thức trong luật tương đối hẹp đổ vỡ hết.
Vận tốc của các hạt Neutrino ?
Hi Vân Nương,
Hạ tuần tháng 9, năm 2011, thế giới khoa học sôi động v́ có nguồn tin nói rằng các hạt neutrino bay nhanh hơn ánh sáng.
Đo những vận tốc lớn tương đương với vận tốc ánh sáng đă khó, đo vận tốc các hạt neutrino càng khó bội lần.
Sau nhiều tháng ầm ỉ, người ta nói rằng là đă t́m ra một vài trục trặc nhỏ, mà có thể là nguyên nhân dẫn đến chuyện sai lệch trong đo đạc, nếu có. Nói một cách khác, sau 2 lần đo đạc, người ta chưa khẳng định được điều ǵ hết về vận tốc neutrino có lớn hơn vận tốc ánh sáng hay không.
Người ta c̣n nói là, thực nghiệm này có thể sẽ được thực hiện lại tại Mỹ hoặc tại Nhật, nhưng rồi cũng chưa nghe thấy ǵ.....
====================
Như chúng ta biết, thuyết tương đối hẹp đă là nền tảng của vật lư hiện đại. Và điều này chính là nguyên nhân dẫn đến sự sôi động mạnh mẽ trong giới khoa học khi nguồn tin trên được công bố. V́ nếu thật sự mà neutrino bay nhanh hơn ánh sáng th́ không riêng ǵ thuyết tương đối hẹp, mà cả thuyết tương đối rộng, và phần lớn kiến thức vật lư của nhân loại sẽ phải bị xét lại một cách sâu rộng.
Các bạn có thể gơ trên google ḍng chữ "neutrino faster than light" sẽ t́m được nhiều thông tin về chuyện này.
====================
Nhưng dù là neutrino có bay nhanh hơn, nhanh bằng, hay chậm hơn ánh sáng th́ thuyết bất biến cũng không bị hề hấn ǵ. :)