Dương Thu Hương _ Kiểm Điểm
Cùng với thời gian này, Ủy viên Bộ Chính Trị Hoàng Văn Hoan, v́ tội phản quốc, đă bị tuyên án tử h́nh vắng mặt.
Hiện nay (tháng 5-1990), có tin chính thức là gia đ́nh Hoàng Văn Hoan được Nhà Nước chu cấp hậu hĩ để sang Trung Quốc thăm thân nhân. Và các phương tiện truyền thông liên tiếp truyền những bài báo viết về t́nh hữu nghị với một đất nước cách đây không lâu c̣n được xác định là kẻ thù truyền kiếp.
[b]Với những tất cả những chính sách hoạt đầu như thế, thực thi Điều 8 Chương II, người Đảng viên sẽ ứng xử ra sao ?... Bởi v́, dù c̣n rất ít tự trọng, mỗi con người cũng không thể tự cho phép ḿnh xóa bỏ ḿnh, nói lời hôm sau bôi nhọ lời hôm trước.[/b]
Tôi gia nhập Đảng v́ tôi c̣n tôn thờ những giá trị của Chủ Nghĩa Xă Hội đích thực, của Chủ Nghĩa Cộng Sản đích thực. Tôi gia nhập Đảng để tranh đấu cho nhân dân của tôi được độc lập, ấm no, hạnh phúc. Là một con người có lư trí, tôi phải suy nghĩ khi mục tiêu cao quí của cách mạng đă bị biến thành phương tiện chiếm dụng quyền lực cho một số người, c̣n đa số nhân dân phải sống trong cảnh lầm than.
Chủ Nghĩa Xă Hội không phải là một tôn giáo, cũng không phải là một độc chế của Mác hay Lênin. Chủ Nghĩa Xă Hội là giấc mơ của nhân loại từ xa xưa. Năm 140 trước Tân Lịch, vua Vũ Đế đă làm cuộc thí nghiệm này. Một thế kỷ sau, Vương Mang lập lại lần thứ hai. Và một ngàn năm sau, Vương An Thạch thực hiện lại lần thứ ba với qui mô rộng lớn. Các cuộc thí nghiệm này đều thành công bước đầu và thất bại về sau.
Ở phương Tây, Jăng Jắc Rútxo, Xanh Ximông, v.v... cũng đă thực tập bài học Chủ Nghĩa. Và công xă Paris cũng là một cuộc tập dượt huy hoàng nhưng đẫm máu của lịch sử. Bảy mươi năm ở Liên Sô, thêm một lần nữa chứng nghiệm rằng nhân loại c̣n phải trả giá cho cuộc hành tŕnh tìm đến xă hội lư tưởng của ḿnh. Vào thời điểm này, chính các cán bộ lănh đạo cao nhất của Đảng Cộng Sản Việt Nam cũng thừa nhận chưa có mô h́nh Xă Hội Chủ Nghĩa chính thức.
Thủ Tướng Trung Quốc Lư Bằng đă nói: “Chúng ta đi con đường Xă Hội Chủ Nghĩa, nghĩa là chúng ta đang t́m ṭi, thăm ḍ. Trong sự phát triển của Xă Hội Chủ Nghĩa, không có một mô h́nh trọn vẹn." (Báo Zarabêfón No 14, năm 1990).
[b]Đưa toàn thể dân tộc đi vào một con đường (thật ra chưa có đường) đang ḍ t́m, ṃ mẫm mà lại bắt mọi Đảng viên cũng như dân chúng tuyệt đối tin tưởng, không được phép suy nghĩ, phát biểu ư kiến đóng góp là thái độ thiếu khoa học, thiếu khiêm tốn. Ứng xử như vậy không phải là ứng xử của một tổ chức Đảng v́ nhân dân, của nhân dân.[/b]
Trong bối cảnh xă hội này, tôi không thể không suy nghĩ, tôi không thể nhắm mắt đưa chân như kẻ mù ḷa, không thể ngậm miệng ăn tiền, vơ vét, chụp giật như kẻ thủ lợi. Bởi v́ sức chịu đựng của con người là có hạn. Bởi v́ nhân dân đă quá khổ và kiệt quệ sau bao nhiêu năm chiến tranh, nay lại đau khổ kiệt quệ hơn v́ đời sống vật chất thiếu thốn, t́nh trạng kho tàng trống rỗng, bọn tham nhũng đục khoét khắp nơi từ Bắc tới Nam.
Những vụ tham ô hàng tỷ đô la rúp, như vụ tàu Tátsơ, vụ cháy Imexco, vụ cháy kho 5, vụ Xivagico, vụ B́nh Họt, vụ cháy kho 2, vụ số không tại các ngân hàng, tín dụng Thanh Hương, Đại Thành ... và gần đây nhất, vụ tham ô tập thể của Cục Dự Trữ Quốc Gia, v.v.. và v.v...
[b]Mười hai triệu người Việt Nam đă hy sinh không phải giành lại một viễn cảnh đất nước như thế. Bạn bè ruột thịt của tôi đă chết tại chân thành Quảng Trị và chiến trường B5. [/b]Những người cùng thời đại với tôi , ngă xuống trong cuộc chiến tranh chống Mỹ không hy sinh tuổi trẻ và hạnh phúc của họ để đổi lấy những đồng đô la cho bọn tham nhũng tiêu xài. Vong hồn của những người đă khuất trở về, không cho tôi im tiếng. Đó là lư do duy nhất đẩy mọi suy nghĩ và hành động của tôi.
Còn tiếp ...
Dương Thu Hương _ Kiểm Điểm
Về phẩm chất cá nhân, tôi tự xét ḿnh có khuyết điểm, nhất là nóng nảy, gay gắt, thiếu kiềm chế. C̣n lại, tôi sống thẳng thắn, căm ghét mọi sự dối trá và giả đạo đức. Tôi chưa hề ăn cắp một nửa đồng xu của cá nhân ai, chưa hề tham ô của nhà nước một hào, chưa bao giờ làm hại ai để tranh giành bổng lộc, tiền tài, địa vị. Bao giờ tôi cũng lao động nghiêm túc, có năng xuất cao.
Trong đời, có hai lần tự giành chỗ đứng cho bản thân. Năm 1968 ở chiến trường chống Mỹ, năm 1979 ở chiến trường phía Bắc. Về sinh hoạt riêng, như các đồng chí đă rơ, tôi là người khắc kỷ. Mọi hành động, suy nghĩ tôi luôn luôn hướng về Xă Hội Chủ Nghĩa đích thực. Lư tưởng của tôi đang, đă và sẽ là những giá trị chân chính của một Xă Hội Chủ Nghĩa đích thực, Xă Hội Chủ Nghĩa nhân bản: Giấc mơ của nhân loại đă có từ thời Vũ Đế xa xưa.
V́ những lẽ đó, tôi không có lư do ǵ để kiểm điểm, 14 trang giấy này tôi tŕnh bày những điều Ban Chi Ủy yêu cầu.
Một mặt khác nữa, sở dĩ gần đây tôi đă thẳng thắn công khai phát biểu những suy nghĩ, những quan niệm của ḿnh, v́ tôi tin tưởng chân thành vào những lời Ban Chấp Hành Trung ương Đảng đă nói.
Nghị quyết Hội Nghị Ban Chấp Hành Trung ương khóa VI, trang 42, ḍng 11 ghi rơ:
"Trong lĩnh vực tư tưởng, thực hiện quyền được thông tin của nhân dân; mở rộng thông tin, thực hiện thông tin hai chiều, quyền phát biểu ư kiến tranh luận thẳng thắn".
Trang 49, ḍng 12 ghi:
"Tiếp tục mở rộng hơn nữa tính dân chủ, tính công khai trong sinh hoạt Đảng, trong hoạt động của các cơ quan nhà nước, các đoàn thể, các tổ chức xă hội và trong hoạt động khoa học, thông tin đại chúng, văn hóa, văn nghệ. Coi đó là phương hướng cơ bản chỉ đạo các hoạt động tư tưởng. Khuyến khích tự do tư tưởng, thảo luận và tranh luận thẳng thắn, ngăn ngừa và uốn nắn những biểu hiện lợi dụng dân chủ công khai để xuyên tạc sự thật, kích động, phá hoại công cuộc đổi mới".
Chính v́ tin tưởng vào Nghị Quyết VI, tin tưởng vào chủ trương tự hoàn thiện ḿnh của Đảng nên tôi mới thẳng thắn công khai phát biểu những tư tưởng của ḿnh.
[b]Kết cục hôm nay buộc tôi phải nhận thấy ḿnh đă phạm cái tội lớn nhất mà những người lương thiện thường hay mắc: Đó là tội nhẹ dạ và cả tin.[/b]
Xin cảm ơn toàn thể các đồng chí.
Kính,
Kư tên: Dương Thu Hương
.......
Mời quí vị cùng các bạn trẻ đón đọc Phóng viên Đinh Quang Anh Thái của Việt Tide phỏng vấn Dương Thu Hương ở Paris tháng 3 năm 2006 nhân dịp Dương Thu Hương sang Pháp theo lời mời của nhà xuất bản Sabine Wespieser Editeur để ra mắt tác phẩm “Terre Des Oublis”, bản dịch tiếng Pháp của “No man’s land”
Phóng viên Đinh Quang Anh Thái của Việt Tide phỏng vấn Dương Thu Hương ở Paris tháng 3 năm 2006
Việt Tide: Thưa bà, đây là lần thứ mấy bà đến Pháp ?
Dương Thu Hương: Đây là lần thứ hai, sau hơn 10 năm bị cầm tù tại chỗ.
Việt Tide: Lần đầu tiên là lúc nào ạ ?
Dương Thu Hương: Lần đầu tiên là năm 1994, tôi rời Việt Nam khoảng mùa Thu.
Việt Tide: Lần đó, bà đến nước Pháp với mục đích ǵ ạ ?
Dương Thu Hương: Lần đó tôi đi theo lời mời của Hội Nhà Văn Pháp, và để gặp các nhà xuất bản đă in sách của tôi.
Việt Tide: Nếu tôi nhớ không lầm th́ trong chuyến đi năm 1994, chính phủ Pháp có nhă ư mời bà ở lại Pháp với tư cách tỵ nạn chính trị, nhưng bà từ chối. Bà có thể cho biết lư do tại sao ?
Dương Thu Hương: Lúc đó chính phủ Pháp mời tôi ở lại v́ chính chính phủ Pháp đă cứu tôi ra khỏi nhà tù. Tất cả mọi người đều biết là khi tôi bị giam trong tù, phu nhân Tổng thống Pháp, bà Daniel Mitterand, đă yêu cầu chính phủ Việt Nam để cho bà gặp tôi, nhưng chính phủ Việt Nam từ chối. Khi bà Daniel trở lại Pháp, bà đă dùng tổ chức đấu tranh cho tự do do bà sáng lập để t́m mọi cách giải phóng tôi.
Nước Pháp lúc bấy giờ đă phải bỏ ra 95 triệu Franc và giúp Việt Nam vay tiền của Ngân Hàng Thế Giới để cứu tôi rà khỏi nhà tù. Đấy là một ân sủng mà tôi không thể quên được. Tôi luôn luôn nhớ rằng cá nhân bà Daniel Mitterand và nhân dân Pháp rất tử tế với tôi. Riêng đệ nhất phu nhân Mitterand, bà dặn ḍ tôi luôn luôn phải cẩn thận đối với những người lănh đạo Việt Nam; v́ họ chỉ là những tù trưởng; và trong chế độ của các tù trưởng th́ họ không tôn trọng luật pháp; và sinh mạng của tôi có thể bị đe dọa bất cứ lúc nào.
Cho nên khi tôi tới Pháp năm 1994, chính phủ Pháp mời tôi ở lại với tư cách cư trú chính trị. Nhưng tôi nghĩ rằng tất cả các bạn tôi đă chết một cách oan uổng trong cuộc chiến tranh để rồi đất nước rơi vào tay một chế độ cường quyền ức hiếp người dân khiến nhân dân sợ hăi. Đồng bào chúng ta có thể dũng cảm trong chiến tranh nhưng trong cuộc sống b́nh thường th́ họ sợ hăi nhà cầm quyền và họ cam chịu một chế độ độc tài.
[b] Trong chế độ độc tài đó, nỗi sợ hăi nghiền nát con người thành những con kiến. Cho nên, tôi nghĩ rằng việc của tôi không phải là ở lại Pháp, mà tôi phải trở về Việt Nam với một việc duy nhất, là ỉa vào mặt bọn cầm quyền. [/b]
Việt Tide: Phải chăng do sự can thiệp của chính phủ Pháp nên nhà cầm quyền cộng sản Việt Nam đă kiêng dè không dám có những hành động ám muội nhắm vào tính mạng của bà, như họ đă từng làm với nhiều người dám chống lại họ ?
Dương Thu Hương: Họ chẳng kiêng dè ǵ cả. Hai lần họ đă cho công an dùng xe ba bánh cán chết tôi. Nhưng v́ Trời có mắt và nhờ hai người đàn em của tôi nên tôi thoát chết. Nhưng thất bại hai lần không có nghĩa là họ không dám ra tay lần thứ ba. Về phía tôi, khi chọn con đường làm giặc th́ tôi cũng phải thủ thân kỹ càng. Tôi biết kẻ thù của tôi là ai và tôi cũng phải chuẩn bị những vũ khí bí mật của tôi để khi chúng nó giết tôi th́ tôi cũng phải giết lại vài thằng.
Như ông biết, những cuốn băng thu Bùi Duy Tâm, măi mười năm sau tôi mới rút ra khỏi hầm đưa ra ánh sáng để chống lại những lời vu cáo của họ rằng tôi là tôi tớ của ngoai bang. Tôi vẫn c̣n một cuốn băng nữa là vũ khí dự pḥng của tôi.
Ngoài ra, tôi c̣n một vũ khí khác do Trời ban, đó là tất cả mối quan hệ của tôi với những người nước ngoài sống tại Hà Nội, trước hết là các sứ quán. Năm ngoái, khi tôi đi sang Ư để nhận giải văn chương Grinzane Cavour, ṭa đại sứ Ư tại Hà Nội đă phải huy động toàn bộ nhân viên để lấy lại hộ chiếu cho tôi, v́ hộ chiếu bị công an tịch thu khi tôi ở Pháp về năm 1994.
Ngoài ông Đại sứ Ư, người tôi vô cùng cảm phục v́ tính kiên nhẫn là anh Anthonio. Chính anh ấy đă phải đối đầu với công an Việt Nam trong mùa Hè nóng bức tại Hà Nội để lấy lại hộ chiếu của tôi. Phải nói rằng, khó có một người xa lạ nào lại có thể tận tụy đến như thế khi làm một việc không nguy hiểm nhưng đầy bực dọc, v́ anh ấy phải hết sức nhẫn nhịn trong những lần tiếp xúc với công an. C̣n nhiều người khác nữa đă hết sức giúp đỡ tôi.
Còn tiếp ...
Phóng viên Đinh Quang Anh Thái của Việt Tide phỏng vấn Dương Thu Hương ở Paris tháng 3 năm 2006
Việt Tide: Trong những lần trả lời phỏng vấn của chúng tôi cách đây khoảng 3 năm, thái độ của bà rất cương quyết và ngôn ngữ của bà rất mạnh bạo khi chỉ trích chế độ cộng sản. Thậm chí bà dùng nhiều chữ rất bổ bă. Nhiều người thắc mắc là tại sao bà có thể lên tiếng như thế ngay tại Hà Nội mà không bị guồng máy trấn áp của chế độ nghiền nát. Phải chăng bà được an toàn là v́ sự chú tâm của dư luận quốc tế, nhất là của chính phủ Pháp đối với bà ?
Dương Thu Hương: Tôi nghĩ rằng chế độ cũng chẳng tử tế ǵ với tôi; và tôi cũng chẳng tử tế ǵ với họ. Cả hai bên đều t́m mọi cách để tiêu diệt lẫn nhau. Tôi cho đó là sự ṣng phẳng, không có lôi thôi ǵ hết. Có lẽ mỗi con người có một số mạng riêng. Khi tôi bị bắt, không bao giờ tôi nghĩ sẽ có ngày ra khỏi tù. Bởi v́ lúc ấy tôi đâu có biết bà Mitterand và tôi cũng không biết lực lượng quốc tế lại có thể huy động nhiều đến như vậy để can thiệp cho tôi.
Ngay khi tôi đi Pháp lần đầu tiên năm 1994 và trở về Việt Nam, chế độ đă muốn chẹn đường về của tôi. Nhưng lúc đó một người bạn của tôi là ông Henry Kent, một nhà báo Mỹ từng đoạt giải Pulitzer và có rất nhiều bạn bè, và nhiều nhà văn Pháp đă tổ chức một chiến dịch để đưa tôi về nước. Trước khi phi cơ về tới Nội Bài, Giám đốc văn pḥng của hăng thông tấn Pháp AFP, ông Philipe André, đă chờ hai tiếng đồng hồ tại sân bay. Ông ấy kiên nhẫn chờ công an lục soát tất cả các túi hành lư của tôi và cho tới khi thấy tôi lên xe về nhà th́ ông ấy mới rời phi trường về lại văn pḥng làm việc của ḿnh.
Tôi nghĩ rằng đó là duyên Trời, là cơ may nên tôi có nhiều người bạn quốc tế có tấm ḷng tốt như thế. Sống trong ḷng Hà Nội, tôi không dám rời Hà Nội v́ tôi biết chế độ có thể thủ tiêu tôi bất cứ lúc nào , ở các xó xỉnh ngoại ô. C̣n ở ngay tại Hà Nội, tôi có quan hệ với hầu hết các đại sứ làm việc ở đấy. Chuyến đi Pháp lần này, đại sứ Mỹ đă cử một nhân viên đến gặp tôi để tỏ mối quan tâm về an ninh của tôi.
Tôi nghĩ rằng tất cả các quan hệ đó là một lá chắn để bảo vệ tôi. [b]Chính phủ Việt Nam hiện nay không thể nói phét măi. Họ đói, họ cần tiền, họ bấu vào các dịch vụ đầu tư của nước ngoài. Do đó họ phải giả vờ tử tế với tôi, chứ thực tế, tôi với họ là kẻ thù. Bản thân tôi th́ tôi không bao giờ hy vọng vào ḷng tốt của những loại người như vậy. [/b]
Việt Tide: Chuyến sang Pháp lần này, mục tiêu của bà là ǵ ạ ?
Dương Thu Hương: Chuyến đi lần này đơn giản v́ cuốn sách của tôi là cuốn Terre Des Oublis, tựa tiếng Anh là No Man’s Land, do nhà Sabine Wespieser Editeur xuất bản. Nhà xuất bản mời tôi sang để làm việc với báo chí, v́ vậy tôi chỉ sang v́ cuốn sách của tôi thôi. Cho nên tôi từ chối tất cả các cuộc phỏng vấn của các đài , báo của người Việt như đài BBC, đài RFI. Thế nhưng khi nhận trả lời phỏng vấn của ông Thái, có lẽ v́ ông và tôi có mối quan hệ tương đối lâu dài và quan hệ đó không có ǵ tồi tệ, nên tôi mới đồng ư trả lời ông.
Việt Tide: Cám ơn bà đă cho tôi vinh dự phỏng vấn bà. Trở lại câu , bà nói rằng bà chọn con đường làm giặc, bà định nghĩa “làm giặc” là ǵ ?
Dương Thu Hương: Làm giặc nghĩa là chống lại kẻ cường quyền. Ngày xưa, tội làm giặc là bị tru di tam tộc. Ngày nay, chúng nó cũng muốn giết ba đời nhà tôi. Nhưng thời thế đă đổi thay nên họ không làm được. [b]Tôi làm giặc, có nghĩa là tôi đấu tranh cho tự do dân chủ, nhưng tôi không có tham vọng làm tổng thống, không có tham vọng làm lănh tụ một đảng phái chính trị nào, cho nên tôi không phải làm vừa ḷng bất kỳ người nào để kiếm phiếu, để tranh thủ sự hậu thuẫn. Cho nên tôi nói bất kỳ ngôn ngữ nào tôi thích, tôi cho là chính xác. Cùng với cái lưỡi gỗ cũa giới lănh đạo chế độ, th́ cũng có một thứ ngôn ngữ khác rất là ngoại giao, rất là lịch sự, nhưng tôi không thích (những thứ ngôn ngữ đó). [/b]
Thí dụ năm ngoái, một nhà báo Mỹ phỏng vấn tôi và hỏi tôi nghĩ như thế nào về quan hệ của tôi với chế độ, tôi nói thẳng rằng, [b]chế độ Hà Nội là bọn ngửi rắm bọn Bắc triều (Trung Quốc). Ông nhà báo Mỹ này chắc là rất sững sờ v́ không ngờ một nhà văn lại ăn nói thô tục như vậy. Nhưng mà ngôn ngữ ấy là ngôn ngữ của người dân Việt Nam, của những người nông dân Việt Nam, và tôi cho rằng đó là ngôn ngữ vô cùng chính xác.[/b]
Tôi đố ông Thái có thể t́m được một câu nào diễn đạt đúng thực chất sự việc mà ngắn gọn hơn câu như vậy. Bọn cầm quyền Hà Nội là bọn thích ngửi rắm bọn Bắc triều. Tôi đố ông Thái và đố quư vị t́m được câu nào ngắn hơn. Đối với tôi, người Việt Nam chỉ có một gia tài là ngôn ngữ, cho nên tôi phải làm sống động lại ngôn ngữ của người dân Việt Nam với 90 phần trăm là nông dân.
[b] Nên tôi từ chối tất cả mọi thứ ngôn ngữ lưỡi gỗ của cộng sản hay mọi thứ lưỡi gỗ ngoại giao, lưỡi gỗ lịch sự nào khác. Tôi t́m cách ngắn nhất để diễn đạt đúng bản chất của sự việc. Tôi nhắc lại, tôi là người tự do, tôi không mưu cầu ǵ, cho nên tôi không có nhu cầu lấy ḷng ai. [/b]
Còn tiếp ...
Phóng viên Đinh Quang Anh Thái của Việt Tide phỏng vấn Dương Thu Hương ở Paris tháng 3 năm 2006
Việt Tide: Khi chọn con đường làm giặc, bà có tiên liệu mọi hậu quả xẩy đến cho bản thân bà và gia đ́nh bà ?
Dương Thu Hương: Tại sao lại không ? Tôi sống trong ḷng một lũ cầm quyền như thế mà sao tôi lại không hiểu họ. Ông nên nhớ là đối với con người, có ba điều quan trọng nhất mà người ta có thể bị tấn công. Điều thứ nhất là tiền tài. Điều thứ hai là danh vọng. Và điều thứ ba là bản thể.
Về tiền tài th́ khi tôi làm cuốn phim “Thánh Đường Của Những Người Tuyệt Vọng”, th́ đă có một cặp giả làm Việt kiều mang đến nhà mẹ tôi một túi du lịch đầy những bó đô la và nói rằng, “chúng tôi là Việt kiều ở California, nghe chị làm làm cuốn phim th́ chúng tôi muốn đóng góp”. Tôi trả lời rằng, làm phim ở Việt Nam là một việc điên rồ, và tôi chỉ có thể điên rồ với tiền của chính bản thân tôi chứ tôi không thể điên rồ bằng tiền của người khác. Sau đó tôi mời hai người đó ra khỏi cửa. Tôi chắc chắn đó là cái bẫy của công an gài.
Cái bẫy thứ hai là quyền lực th́ đối với tôi, quyền lực nó vô nghĩa, v́ tôi đâu có thích làm quan, làm vua trong chế độ bẩn thỉu như thế. Tôi là người ở sạch, tôi không ngồi vào những cái ghế bẩn thỉu. Và nếu tôi ngồi vào những ghế bẩn thỉu đó th́ năm 1986, tại Đại hội Nhà văn Việt Nam, ông Nguyễn Văn Linh (lúc đó là Tổng bí thư đảng cộng sản) ôm hôn tôi thắm thiết và đề nghị biếu nhà biếu cửa cho tôi th́ tôi đă nhận lời rồi. Nhưng đối với tôi, mọi việc tôi coi là phù du.
Điều thứ ba quan trọng nhất là bản thể của con người th́ con người phải có âm có dương th́ mới mạnh khỏe được. Nghĩa là đàn ông phải lấy vợ và đàn bà phải có chồng. Mà tôi th́ sau khi ly dị, tôi sống một ḿnh. Cho nên tôi phải tự thiến tôi bằng cách đơn giản nhất là uống thuốc diệt dục. Loại thuốc này Đông y có từ rất lâu rồi. Tóm lại, đấy là ba biện pháp để tôi đề pḥng tối đa những âm mưu mà người ta có thể gài bẫy tôi.
Việt Tide: Xă hội Việt Nam hiện nay, nhiều người không c̣n nghĩ đến lư tưởng nữa mà chỉ biết chạy theo vật chất. Bản thân bà, khi chọn lối sống như thế, bà có cảm thấy cô đơn không ?
Dương Thu Hương: Tất nhiên tôi cảm thấy cô đơn, nhưng tôi đă quen với sự cô đơn và tôi không có nhu cầu giao du, v́ tôi thích suy nghĩ một ḿnh. Làm giặc là phải chịu tất cả mọi khổ đau .
Việt Tide: Năm 1968, khi bà quyết định đi vào Nam chiến đấu – như trong sách của bà nói là bà tham dự cùng các bạn cùng lứa tuổi “xẻ Trường Sơn đánh Mỹ” – tâm tư của bà lúc đó như thế nào ?
Dương Thu Hương: Tâm tư của tôi lúc đó hoàn toàn là của một người Việt cổ. Tôi liều thân cứu nước v́ tôi quan niệm đây là một cuộc chiến tranh chống quân xâm lược; và chống quân xâm lược th́ người tử tế phải xông ra chiến trường chứ không thể để mặc cho người khác hy sinh; và không thể mưu cầu một cuộc sống yên ấm khi người khác lâm nguy.
Việt Tide: Không phải là theo tiếng gọi của đảng cộng sản Việt Nam ?
[b]Dương Thu Hương: (cười khẩy) Đó là cái điều lầm lẫn lớn nhất của các nhà báo nước ngoài cũng như nước trong (cười). Tại v́ những người ấy có chịu lắng nghe đâu. Các ông ấy toàn nghĩ theo kiểu các ông ấy thôi. Cứ hàm hồ chụp lên đầu người khác suy nghĩ của ḿnh. [/b]
Việt Tide: Bà có thể nói rơ hơn ?
Dương Thu Hương: [b]Tôi chả coi đảng cộng sản Việt Nam là cái ǵ cả. Đối với một gia đ́nh như gia đ́nh tôi, bố tôi từng là đại đội trưởng Đội Bá Vụ, phụ trách vấn đề liên lạc vô tuyến và làm trực tiếp dưới quyền ông Vơ Nguyên Giáp, nhưng bố tôi không bao giờ được vào đảng v́ bà của tôi là địa chủ. Bố tôi chịu nhiều bất công, v́ ông cống hiến rất nhiều mà chả được ǵ cả. Khi tôi lớn lên th́ tôi không được thi vào đại học bởi v́ lư lịch của bố tôi và gia đ́nh tôi không thuộc thành phần cốt cán.[/b]
Tôi vào trường Lư luận Nghiệp vụ v́ lúc đó họ tuyển năng khiếu diễn kịch, hát múa; và tôi vào được v́ do cơ may tôi có một người họ hàng làm thầy giáo của trường.
Tôi c̣n nhớ lúc xẩy ra chiến dịch Cải cách Ruộng đất, ngay trước cửa nhà tôi là một người bị chết treo , và lúc 8 tuổi, tôi đă phải đi theo các đoàn học sinh để chứng kiến các cuộc đấu tố địa chủ.
Sau lưng nhà tôi, ngay đường xe hỏa, một người khác bị vu là địa chủ nên tự tử bằng cách đặt cổ vào đường ray cho xe lửa cán chết. Thật khủng khiếp. Khi 8 tuổi, buổi sáng khi đi tưới rau, tôi thấy cảnh những người chết như thế và điều đó làm cho tôi vô cùng khủng khiếp. Cho nên tôi nhắc lại, năm 68 tôi vào tiền tuyến là v́ tôi tuân thủ truyền thống cứu nước của dân tộc Việt Nam chứ không v́ đảng cộng sản.
Còn tiếp ...
Phóng viên Đinh Quang Anh Thái của Việt Tide phỏng vấn Dương Thu Hương ở Paris tháng 3 năm 2006
Việt Tide: Theo chỗ tôi biết, bà lập gia đ́nh trong giai đoạn chiến tranh và hai con của bà sinh ra ngay tại tiền tuyến; có đúng không ạ ?
Dương Thu Hương: Vâng, đúng như vậy.
Việt Tide: Bà có thể cho biết hoàn cảnh sống của hai cháu tại tiền tuyến khi cuộc chiến bắt đầu vào thời điểm khốc liệt năm 1968?
Dương Thu Hương: Chúng tôi sống như những người nông dân và tất cả mọi người đều chịu sự tàn phá của bom đạn chiến tranh. Thức ăn thức uống vô cùng khan hiếm, thậm chí rau cũng không có. Gạo ở bên kia sông, chỉ v́ mấy cân gạo có thể mất mạng, v́ bom Mỹ ném liên tục. Một điều nữa, ngay trong chiến tranh, năm - bẩy trăm người chết nhưng không bao giờ tin tức được loan báo. V́ tất cả đều chấp nhận cái chết đương nhiên.
Và không thể loan tin v́ suy nghĩ lúc bấy giờ ta là dân tộc anh hùng chiến thắng tất cả mọi kẻ thù nên không thể cho biết sự tổn thất. Hai con tôi sinh ra trong hoàn cảnh như vậy. Khi chúng nằm ở trong hầm, dưới mặt ván vài gang là nước và rắn ḅ lóp ngóp. Đứa con gái của tôi khi vừa được ba tháng, rắn ngủ ở dưới *** của nó. V́ rắn t́m chỗ ấm mà !
May mà sáng ra rắn tuồn xuống nước chứ không cắn con bé. Mà đấy là rắn độc. Cho nên mấy ông dân chài sống chung quanh bảo rằng con tôi được thần độ mạng. Tôi tin con người có số thật. Bởi v́ sống dưới bom đạn, đói khát, rắn rết như vậy mà hai đứa con tôi, dù không được tươi da thắm thịt như con cái những người sống trong hoàn cảnh b́nh thường, nhưng chúng cũng không đến nỗi bị què quặt.
Việt Tide: Khi lớn lên, các cháu có bị ám ảnh bởi hồi ức lúc sống trong chiến tranh bom đạn không ạ ?
Dương Thu Hương: Trong chiến tranh chúng nó c̣n rất nhỏ cho nên khi lớn lên ấn tượng về cuộc chiến cũng mờ nhạt. Nhưng khi chúng lớn lên th́ chúng chịu một cuộc chiến tranh khác c̣n tàn khốc hơn cuộc chiến thời 1968: mẹ chúng nó làm giặc. Cho nên chúng nó bị nhiều thiệt tḥi lắm.
Việt Tide: Thưa bà, các cháu bị thiệt tḥi ra sao ạ ?
Dương Thu Hương: Tôi đă nói rất rơ với các con tôi, rằng con đường làm giặc là phải chịu tất cả mọi khổ đau; cho nên tất cả mọi người trong gia đ́nh, nghĩa là bố tôi, mẹ tôi, anh em tôi và con cái, nếu ai muốn th́ tôi sẵn sàng viết giấy với ṭa án là không có quan hệ với tôi nữa để tránh cho họ khỏi bị di lụy. C̣n nếu những người muốn tiếp tục đứng với tôi th́ phải chấp nhận khổ đau, thua thiệt và không bao giờ được nói với tôi một lời , can thiệp vào việc tôi làm.
Bởi v́ tôi biết chắc chắn cộng sản sẽ dùng những người thân thuộc để gây sức ép. Nhiều trường hợp đă xẩy ra đối với những người đấu tranh dân chủ tại Việt Nam. Vợ con, anh em của họ bị công an áp lực phải khuyên can họ không được đấu tranh nên một số người đành bỏ cuộc. Bản thân tôi đă lường trước điều đó nên tôi tuyên bố ṣng phẳng rằng, cả tuổi xuân của tôi, tôi đă hy sinh để nuôi con rồi, nên bây giờ tôi an tâm lao vào cuộc chiến chống lại bọn cường quyền.
Tôi bảo các con tôi có thể về sống với bố của chúng hay với một người mẹ khác. C̣n nếu chọn sống với tôi th́ phải chấp nhận khổ đau, v́ chắc chắn chúng sẽ không có chỗ đứng trong chế độ này. Hai con tôi đứa nào cũng hai bằng đại học nhưng vẫn không có việc làm. Con trai lớn của tôi phải sống bằng tất cả mọi việc, từ bồi bàn cho đến gác cổng ... và bây giờ đi quay phim thuê cho một hăng tư. Cháu gái th́ bán sơn.
Việt Tide: Các cháu có chia sẻ lư tưởng của mẹ không ?
Dương Thu Hương: Không! Đối với chúng nó, tôi là một người điên. Nhưng dầu sao chăng nữa th́ cũng là t́nh mẹ con, nhất là tôi đă giao hẹn là nếu chấp nhận tôi th́ không được can ngăn việc tôi làm, nếu can thiệp th́ tôi sẽ cắt đứt ngay tức khắc, thành ra chúng nó đành chấp nhận thôi.
Việt Tide: Từ một người dấn thân “xẻ Trường Sơn đánh Mỹ”, bây giờ bà trở thành một người làm giặc ngay tại Hà Nội; tại sao vậy, thưa bà ?
Dương Thu Hương: [b]Câu hỏi của ông vô cùng mâu thuẫn và vô cùng ngớ ngẩn. Tôi là người yêu nước khi tôi tham gia cuộc chiến tranh và đến tận bây giờ tôi vẫn là người yêu nước. V́ thế tôi mới làm giặc. Hai hành động đó (vào tiền tuyến năm 68 và bây giờ làm giặc) thống nhất với nhau.[/b]
Việt Tide: Tư tưởng “làm giặc” của bà nhen nhúm từ lúc nào ?
Dương Thu Hương: Từ năm 1969. Lúc đó, nếu tôi c̣n chút ảo tưởng nào về chủ nghĩa cộng sản th́ tôi đă trở thành đảng viên rồi. Họ mở rộng cánh cửa mời tôi vào đảng cơ mà. Nhưng v́ tôi được dậy dỗ trong một gia đ́nh lấy đạo đức làm tiêu chuẩn cho nên tôi không thể xếp tôi đứng vào hàng ngũ với những người mà tôi khinh bỉ. Đơn giản như vậy thôi.
Việt Tide: Bà từng viết rằng, ngày 30 tháng Tư năm 1975, khi các phụ nữ khác trong đoàn quân của bà trầm trộ trước sự phát triển vật chất của miền Nam th́ bà ngồi khóc trên lề đường Sài G̣n. Bà có thể nhắc lại tâm trạng của bà lúc đó ?
Dương Thu Hương: (thở dài) Điên rồ th́ tôi có nhiều thứ điên rồ. Khóc th́ tôi có hai lần khóc.
Lần thứ nhất khi đội quân chiến thắng vào Sài G̣n năm 1975, trong khi tất cà mọi người trong đội quân chúng tôi đều hớn hở cười th́ tôi lại khóc. [b]V́ tôi thấy tuổi xuân của tôi đă hy sinh một cách uổng phí.[/b] Tôi không choáng ngợp v́ nhà cao cửa rộng của miền Nam, mà v́ tác phẩm của tất cả các nhà văn miền Nam đều được xuất bản trong một chế độ tự do; tất cả các tác giả mà tôi chưa bao giờ biết đều có tác phẩm bầy trong các hiệu sách, ngay trên vỉa hè; và đầy rẫy các phương tiện thông tin như TV, radio, cassette.
[b]Những phương tiện đó đối với người miền Bắc là những giấc mơ. Ông Thái đừng quên rằng, ở miền Bắc, tất cả mọi báo đài, sách vở đều do nhà nước quản lư. Dân chúng chỉ được nghe đài Hà Nội mà thôi; và chỉ có những cán bộ được tin tưởng lắm mới được nghe đài Sơn Mao, tức là đài phát thanh Trung Quốc. C̣n toàn bộ dân chúng chỉ được nghe loa phóng thanh tập thể; có nghĩa là chỉ được nghe một tiếng nói.
Vào Nam tôi mới hiểu rằng, chế độ ngoài Bắc là chế độ man rợ v́ nó chọc mù mắt con người, bịt lỗ tai con người.[/b] Trong khi đó ở miền Nam người ta có thể nghe bất cứ thứ đài nào, Pháp, Anh, Mỹ ..., nếu người ta muốn. Đó mới là chế độ của nền văn minh. Và thật chua chát khi nền văn minh đă thua chế độ man rợ. Đó là sự hàm hồ và lầm lẫn của lịch sử. Đó là bài học đắt giá và nhầm lẫn lớn nhất mà dân tộc Việt Nam phạm phải.
Lần thứ hai tôi khóc là năm 1984 khi tôi đến Mascơva (Moscow). Tất cả những người Việt Nam khác đến đấy đều hớn hở, sung sướng. Riêng tôi th́ nhục nhă không thể tả được. V́ khi ở trong nước, tôi vẫn có ấn tượng dân tộc ḿnh là dân tộc anh hùng và là một dân tộc cũng có được một cuộc sống xứng đáng. Nhưng khi đến Mascơva trong một phái đoàn điện ảnh trẻ th́ tôi mới nh́n thấy ra rằng, người Việt Nam bị khinh bỉ.
Người Việt Nam đầu đen chỉ xếp hàng trong các đội quân dài dặc các bà già Nga bụng to để mua nồi áp suất, bàn là điện nhằm gởi về nước. Những người bán hàng họ mắng cho như là mắng khỉ ấy. Họ mắng cũng đúng v́ người ḿnh khuân hàng đống nồi, hàng đống sản phẩm của người ta để tuồn về nước. Khi đứng ở khách sạn Pekin nh́n xuống đường, tôi thấy những đoàn đại biểu Việt Nam trong những bộ quần áo complet gớm ghiếc trông như những đàn ḅ đi trong thành phố.
[b] Tôi hoàn toàn vỡ mộng và tôi khóc. Một nhà văn Nga mắng tôi. Anh ta bảo rằng, “người ta đi Nga người ta sung sướng, c̣n bà th́ tại sao bà lại khóc như cha chết vậy. Sao lại vớ vẩn thế”. Anh ta không biết nỗi đau đớn của tôi khi thấy thân phận của người Việt Nam. [/b]
Còn tiếp ...
Phóng viên Đinh Quang Anh Thái của Việt Tide phỏng vấn Dương Thu Hương ở Paris tháng 3 năm 2006
Việt Tide: Từ đó bà lao vào cuộc đấu tranh ?
Dương Thu Hương: Ngày 30 tháng Tư năm 1975 đă là một ngã rẽ trong đời tôi. Đúng ra, ngă rẽ này đă bắt đầu từ năm 1969 khi lần đầu tiên tôi gặp những toán tù binh người miền Nam ở Quảng B́nh. Lúc đó tôi làm công tác ở các binh trạm và những tù binh lần đầu tiên tôi gặp không phải là người Mỹ mà chính là người Việt Nam, cũng đầu đen mắt đen, cũng lùn và da vàng mũi tẹt như tôi, và nói tiếng Việt Nam như tôi.
Cho nên tôi mới hồ nghi rằng tất cả những điều người ta nói đây là cuộc chiến tranh chống quân xâm lược th́ đó là láo toét. Tuy nhiên v́ lúc đó là chiến tranh và tất cả đều lao vào một guồng máy và bị cỗ xe khổng lồ nó cuốn đi. Cho đến năm 75, với thời gian (giọng ngậm ngùi, xúc động), tất cả mọi ngờ vực trong tôi đă chín mùi. Năm 75, tôi hiểu rằng đây là thời điểm quyết định và là ngă rẽ dứt khoát trong tư tưởng của ḿnh.
Việt Tide: Nói chuyện với bà, tôi thường nghe bà nhắc đến hai chữ “số phận”. Bà tin số phận như thế nào và bà hiểu hai chữ số phận như thế nào ?
Dương Thu Hương: (cười thoải mái) Tôi tin số phận theo kiểu của tôi và hiểu số phận theo kiểu một người nhà quê chân đất mắt toét. Đại loại như vậy. C̣n để diễn giải hai chữ số phận trong cuộc phỏng vấn ngắn ngủi này th́ đó là điều bất khả.
Việt Tide: Xin bà cứ nói chi tiết.
Dương Thu Hương: (cười to) Tôi nói ví dụ, chúng ta không phải hoàn toàn là những kẻ bất lực nhưng chúng ta cũng không hoàn toàn là những kẻ làm chủ được số phận của ḿnh. Ví dụ như khi tôi ở trong tù năm 91, tôi nghĩ không bao giờ có ngày ra khỏi tù. Nhưng rồi tôi lại thoát nhờ sự can thiệp của những người mà tôi chưa bao giờ biết. Như vậy rơ ràng là có bàn tay của Chúa (nói theo người Thiên Chúa Giáo) và có bàn tay của Giời Phật (nói theo người dân Việt Nam). Đấy là điều khiến tôi tin vào số phận.
Tôi t́m được chân lư vĩnh hằng trong đạo Phật .
Việt Tide: Trong cuộc phỏng vấn lần trước, bà có đề cập đến vấn đề số phận; bà có phải là người tin vào tôn giáo không ?
Dương Thu Hương: Trên phương diện một nhà văn th́ tôi nghĩ rằng tất cả mọi nhà văn đều phải cách xa tất cả các tôn giáo. Bởi v́ người ta có câu là niềm tin cực đoan của một người có thể biến họ thành một con thú dữ. Lịch sử thế giới đă chứng minh điều này. Thí dụ những cuộc Thập Tự Chinh của phương Tây thời xa xưa và bây giờ là các cuộc nổi loạn bạo động của những người Hồi giáo cực đoan khiến người ta run sợ.
Tôi muốn nhắc lại một sự kiện là vào mùa Đông năm 1994, lúc đó tôi đang ở Pháp, một chiếc máy bay bị không tặc, bị những người Hồi giáo cực đoan cướp. Trên chuyến bay đó từ Pháp đi Algerie có một người làm trong Đại sứ quán của nhà nước cộng sản Việt Nam tại Paris. Ông này đứng lên nói với những tên không tặc rằng, các ông không có quyền bắt tôi v́ tôi là nhân viên ngoại giao, tôi không dây ǵ đến chuyện tôn giáo của các ông.
Bọn không tặc nói rằng, à thằng này là trí thức, thằng này theo đạo Phật, vậy th́ phải bắn chết nó. Lập tức chúng bắn chết ông này và vất xác ra khỏi cửa máy bay. Bọn không tặc sau đó bị cảnh sát Pháp bắt. Vụ bắn giết đó ám ảnh tôi và khiến tôi ghê sợ những kẻ theo tôn giáo mà cuồng tín bắn chết những người khác tôn giáo của chúng. Thật là khủng khiếp.
Nhưng v́ lư do riêng biệt trong cuộc đời của tôi khiến tôi rất ngưỡng mộ đạo Phật. Nhưng tôi theo đạo Phật theo cách riêng của tôi. Tôi ngưỡng mộ đạo Phật với đầy đủ những sự suy nghĩ và những sự nghiệm sinh của bản thân tôi.
Cũng như những đồng bào ở miền Bắc, tôi rất ngưỡng mộ không khí của chùa chiền, nếu không muốn nói là mê cái không khí của chùa chiền. Vào những ngày mùa Thu hoặc mùa Đông không mưa băo, chùa chiền là nơi dân chúng thường đến, không những chỉ để cúng bái, mà c̣n đến để ngoạn cảnh và giải phiền.
[b]Thế nhưng thực tế cho thấy tất cả chùa chiền ở miền Bắc đều đă bị bộ phận A25 của công an gài sư công an xâm chiếm. Và ở chùa Kim Liên (gần phủ Tây Hồ), tôi đă nh́n thấy một công an giả dạng ni cô đối xử với bà sư cụ ở đó một cách tàn nhẫn. Sự việc này khiến tôi không c̣n hứng thú đi chùa nữa. [/b]
Đối với tôi, đạo Phật không chỉ là một tôn giáo đơn thuần, mà Phật giáo c̣n là một triết lư sống; và tôi t́m được chân lư vĩnh hằng trong tôn giáo và triết lư đó.
Việt Tide: Bà bắt đầu tin vào đạo Phật từ lúc nào ?
Còn tiếp ...