Viết văn làm thơ - Từ Leo Tolstoy đến Hồ Chí Minh
- Trần Việt Tŕnh -
Có những nhà văn có thói quen dựng truyện rất công phu, nào là lập biểu đồ tâm lư, nào là tạo h́nh tượng các nhân vật như trường hợp Leo Tolstoy với bộ tiểu thuyết “Chiến tranh và ḥa b́nh” (War and Peace). C̣n nhà văn Aleksay Tolstoy, thế hệ sau và có liên hệ bà con xa với Leo Tolstoy , tác giả cuốn “Con đường đau khổ” (The Road to Calvary) th́ lại không hề biết nhân vật của ông sẽ đối thoại với nhau những ǵ trước đó hai phút. Ông là người có tài sáng tác nhanh và bất ngờ. Người ta nói tay ông không chạy theo kịp với ư nghĩ của ông.
Khi hoàn tất xong một tập bản thảo, nhà văn Nga Konstantin Paustovsky thường cho đánh máy lại gọn gàn sạch sẽ rồi hủy bản nháp ngay. Ông không thích nh́n những ḍng chữ bị gạch xóa, viết đi viết lại. Trong khi đó th́ thi hào Nga Alexander Pushkin khi sáng tác, nếu thấy đoạn nào không ưng ư là bỏ qua ngay, cứ tiếp tục viết, không dừng lại. Sau đó, ông mới quay trở lại những đoạn đă bỏ dở trước kia, nhưng cũng chỉ quay trở lại khi c̣n hứng thú sáng tác.
Nhà văn Nga Anton Tsekhov khi c̣n trẻ có thể viết ra trên bất cứ vật liệu ǵ, ngay cả vỏ bao thuốc lá. Có năm ông sáng tác đến 200 truyện ngắn.
Một nhà văn người Nga khác là Arkadi Gaidar lại thích viết trong khi đi tản bộ. Ông có trí nhớ tuyệt vời. Vừa đi dạo ông vừa lẩm nhẩm và sắp xếp trong đầu những câu văn. Về đến nhà, ông chỉ việc lấy giấy bút ra ghi chép lại.
Nhà văn Pháp Alexandre Dumas (cha) rất cầu kỳ trong việc lựa chọn giấy viết. Ông sáng tác nhiều thể loại nên ông ưa chọn loại giấy màu xanh để viết tiểu thuyết, giấy màu vàng để làm thơ và giấy màu hồng dành cho những bài nghị luận.
Nhà văn Stendhal, tên thật là Marie-Henri Beyle, lại có thói quen lạ lùng là, để hâm nóng cảm hứng sáng tác, ông thường phải đọc vài trang trong Bộ Dân luật của Napoleon rồi mới ngồi vào bàn viết.
Khi sáng tác, nhà thơ Pablo Neruda của Chile không muốn thấy bất cứ vật ǵ trước mặt, ngoại trừ bức tường. Ông có một ngôi nhà gỗ và trên bức tường gỗ ấy, ông để trống, không cho trang trí ǵ cả. Ông không muốn đầu óc bị phân tâm để tập trung tất cả vào việc làm thơ.
Nhà văn Ernest Hemingway của Mỹ th́ loay hoay gọt hàng chục cây bút ch́ trước khi ngồi vào bàn. Ben Franklin có thói quen viết trong lúc ngâm ḿnh trong bồn tắm. Nhà văn - nhà thơ James Whitcomb Riley lại thích giam ḿnh trong căn pḥng thuê của khách sạn để sáng tác. Ông đóng hết cửa pḥng để viết trong t́nh trạng … thoát y. Bennett Cerf th́ lại có cảm hứng sáng tác nhất khi ngồi trong … toilet.
Trên đây là những “thói hư tật xấu” của các nhà văn nhà thơ trên thế giới khi sáng tác. Có những cái hư cái xấu nhưng cũng có cái “dễ thương” và cái dị biệt riêng của mỗi người. Chỉ có một người chẳng có thói quen ǵ đáng nói, người này chỉ có một thói hư tật xấu là đạo văn đạo thơ của người khác. Nói nôm na là “chôm” tác phẩm của người khác làm tác phẩm của ḿnh. Người đó là Hồ Chí Minh.
Ngục Trung Nhật Ký hay được gọi nôm na là cuốn Nhật Ký Trong Tù là một bằng chứng hùng hồn nhất.
Thật ra, cuốn thơ này là do một ai đó đă viết ra trong khoảng thời gian từ năm 1932 tới năm 1933. Nội dung toàn là những bài thơ nói về cuộc kháng chiến chống Nhật của dân Trung Hoa, ca tụng Tưởng Giới Thạch, không lẽ HCM là cộng sản, mà lại làm thơ ca tụng một lănh tụ của quốc gia?
Theo Wikipedia, nguyên gốc tập thơ chỉ là một quyển sổ tay nhỏ, b́a xanh đă bạc màu, ghi bốn chữ “Ngục trung nhật kư”. Kèm theo bốn câu thơ và h́nh vẽ hai nắm tay bị xích, bên trong gồm hơn 100 bài thơ chữ Hán và một số ghi chép, trang đầu ghi 29.8.1932 và ngày 10.9.1933, trang sau ghi 29-8-1942 và 10-9-1943 là thời điểm HCM bị bắt ở Quảng Tây. Điều này làm nảy sinh nhiều nghi vấn về thời điểm sáng tác cũng như về tác giả của tập thơ.
Đă lâu rồi, có nhiều bài báo bàn ra tán vào và đặt nghi vấn ai là tác giả đích thật. Những điểm khác biệt giữa 2 tác phẩm cần được lưu ư như: số bài thơ trong 2 tác phẩm không đồng nhất, ngày tháng tù ở b́a sách và của HCM ở lưng sách sai biệt đến 10 năm, chữ viết có vẻ khác. Trang đầu ngày tháng dùng dấu chấm, chữ hơi nghiêng về trái. Trang b́a cuối, ngày tháng dùng dấu gạch ngang, chữ hơi ngă về phải. Nói chung quy, hầu hết các bài báo xác quyết HCM “chôm” thơ của người khác rồi nhét thêm thơ của ḿnh vào. Cho nên HCM không thể là tác giả của Ngục Trung Nhật Kư gốc được.
Theo Giáo sư Lê Hữu Mục, trước 1975 dạy Triết trường Quốc Học Huế và các Đại Học Văn Khoa, qua cuốn “Hồ Chí Minh không phải là tác giả Ngục Trung Nhật Kư”, th́ tác giả của tập thơ là của một ông già tên Lư bị giam ở Hồng Kông những năm 1932-1933.
Một lập luận khác khá chính xác và uy tín cho rằng tập thơ là của một tù nhân người Hán sáng tác từ 29.8.1932 đến 10.9.1933 trong một nhà tù ở Quảng Tây, Trung Quốc. Tù nhân này đă chết trong tù v́ bệnh lao sau khi viết xong 134 bài thơ và bỏ lại tập thơ trong nhà lao đó, nơi mà 10 năm sau HCM mới bị chính quyền Tưởng Giới Thạch bắt giam vào ngục này trong 11 năm từ năm 1942 đến 1943. Rồi bằng một cách nào đó HCM đă “nhặt” được cuốn Nhật Kư này trong nhà lao đó.
Ai cũng biết thời gian 29.8.1932 đến 10.9.1933 ghi trên b́a bản gốc quyển Nhật Kư không trùng hợp với thời gian “Bác” nằm tù ở Quảng Tây, Trung Quốc. Nhiều người nghi ngờ, chất vấn “Bác”. “Bác” trả lời ỡm ờ rằng “Ḿnh muốn đánh lạc hướng, ai hiểu thế nào th́ hiểu”. Câu hỏi này, “Bác” luôn trả lời không có sức thuyết phục . Trả lời như dinh đóng cột sao được? “Bác” có phải là tác giả thật đâu! Chỉ có tác giả thật mới trả lời được câu hỏi này với sức thuyết phục mà thôi!
Nhật Kư Trong Tù được công bố lần đầu vào năm 1960, sau vụ Nhân văn Giai Phẩm. Năm 1990 mới cho xuất bản toàn bộ gồm 133 bài. Sách nào viết về HCM cũng đề cập tới Nhật Kư Trong Tù. Các bộ máy công quyền CSVN đă vận dụng mọi phương tiện để quảng cáo vị lănh tụ của họ không những là một nhà cách mạng mà c̣n là một nhà thơ, một nhà văn hóa nữa. Nhằm tâng bốc lănh tụ, đảng và nhà nước CSVN tiếp tục dí những vần thơ đó vào miệng HCM, tiếp tục thừa nhận tập thơ đó là của “Bác”, đưa vào làm sách giáo khoa để giáo dục học sinh các thế hệ sự bịp bợm, dối trá, vay mượn, và ăn cướp những vần thơ ô uế tục tằn đó.
Ở vào kỷ nguyên thông tin dễ dàng truy cập như ngày nay, khó có một bí mật nào có thể được giấu kín măi với công chúng. Điều này cũng không là một ngoại lệ đối với các lănh tụ cộng sản, những kẻ thường được nhào nặn và thêu dệt thành những vĩ nhân, thánh nhân, trong khi con người phàm tục của họ th́ được che đậy hết sức khéo léo để lừa gạt, để mị dân.
Lănh tụ HCM của CSVN phải được xem làm một kẻ bịp bợm nhất trong số các lănh tụ cộng sản.
Viện Văn Học của CSVN trong cuốn “Suy Nghĩ Mới Về Nhật Kư Trong Tù”, với sự cộng tác của 21 giáo sư và nhà nghiên cứu của chế độ cho biết “Nhật Kư Trong Tù của Hồ Chí Minh đă được t́m hiểu, nghiên cứu hầu như về tất cả mọi phương diện và công bố dưới nhiều h́nh thức khác nhau: khảo luận, giảng dạy, b́nh thơ...” Tác phẩm này được dịch và phổ biến ở nhiều nước trên thế giới như Liên sô, Pháp, Balan, Hungari, Trung Quốc, Tiệp Khắc, Mỹ, ...
Dầu vậy, những phản biện của Viện Văn Học không đủ sức thuyết phục, không đánh tan được nghi vấn ăn cắp thơ của Hồ Chủ Tịch từ nửa thế kỷ nay. Đây là một vụ đạo văn thơ lớn nhất trong lịch sử văn học VN, có sự hỗ trợ của nhà cầm quyền. HCM đă đi vào lịch sử VN bằng con đường cách mạng vô sản, để lại nhiều nhà tù, nhiều án mạng bí ẩn, thanh trừng, gây cảnh Nam Bắc phân ly, huynh đệ tương tàn. Đường vào văn học sử th́ khác. Rất dễ nhưng rất khó. Nó đ̣i hỏi nghệ thuật và sự thật. “Bác” thiếu cả hai.
C̣n nữa, ngoài việc “chôm”, HCM c̣n xuất sắc trong việc viết “tự truyện”.
Hai cuốn sách “Vừa đi vừa kể chuyện” viết với bút danh T. Lan và cuốn “Những Mẩu Chuyện Về Đời Hoạt Động Của Hồ Chủ Tịch” do Trần Dân Tiên viết, cả hai đều do Hồ viết ra, và cả cái đảng CSVN ra sức đánh bóng nó lên.
Cuốn “Vừa đi đường vừa kể chuyện” xuất bản lần đầu năm 1950, HCM lấy bút hiệu là T Lan, đóng vai một chiến sĩ trong đoàn tùy tùng của Hồ Chủ tịch đi hành quân, vừa đi vừa hỏi chuyện Chủ tịch và ghi chép lại.
Cuốn “Những mẩu chuyện về đời hoạt động của Hồ Chủ tịch” được xuất bản lần đầu tiên tại Trung Hoa năm 1948, tại Paris năm 1949 và đă được tái bản nhiều lần. Trong cuốn này, Trần Dân Tiên không dùng h́nh thức tự truyện mà thuật lại lời của một người khác. Ông đóng vai tṛ một nhà báo xin gặp HCM để ghi chép lại tiểu sử của Chủ tịch nhưng không được chấp thuận (sic!). Trần Dân Tiên phải lân la t́m gặp những người đă từng quen biết với Hồ Chủ tịch để hỏi chuyện, thu thập tài liệu rồi viết ra tác phẩm này. Trần Dân Tiên không ai khác hơn là “Hồ Chính Mi”.
Trong cuốn “Ho Chi Minh: The Missing Years”, Sophie Quinn-Judge nhận xét như sau:
“While it is based on fact, its omissions, embellishments, and insistence on Ho Chi Minh's proletarian virtue made it an element in the construction of his myth rather than a serious record.”
Tạm dịch:
“Tuy nó được dựa trên sự thật, những sự kiện mà nó bỏ qua, những điều mà nó tô vẽ thêm, và việc nó khăng khăng khẳng định phẩm chất vô sản của Hồ Chí Minh đă làm cho nó thành yếu tố tạo ra sự huyền hoặc thay v́ một sử liệu nghiêm túc”.
Trong cuốn “Ho Chi Minh: A Life”, William J. Duiker đă nói việc HCM dùng tên giả khi viết tự truyện và các bài báo đă tạo sự khó khăn cho những ai định viết sách về ông.
Hai cuốn sách tự truyện trên không thể nào được coi là sách tài liệu được, v́ nó do chính Hồ viết ra để tự đánh bóng ḿnh, tự khoe khoang thành tích của ḿnh.
Thật là dối trá và bịp bợm! Nhưng chuyện đó cũng chẳng có ǵ là lạ. Bởi đối với HCM, sự thật th́ ít mà dối trá th́ nhiều. Dối trá đến cả họ tên, cả ngày sinh và ngày mất. Sự nghiệp HCM là làm cách mạng chuyên nghiệp. Có cả hàng chục lần thay tên đổi tên họ, thanh toán và thủ tiêu, tù tội và thảm sát, dối trá lường láo suốt cả đời người. Đến lúc chết, nằm xuống rồi vẫn c̣n láo.
Vậy th́ chúng ta, những người dân Việt, c̣n lư do ǵ nữa để tin vào HCM, tin vào đường lối mà ông ta đă chọn, và những tay chân thủ hạ của ông đă theo? Chúng ta c̣n lư do nào nữa để tiếp tục tin vào đảng CSVN? Chúng ta chần chờ ǵ nữa? Sao không rũ bỏ chế độ cộng sản bán nước hại dân này để xây dựng một chế độ chính trị thực sự do dân và v́ dân?
Trần Việt Tŕnh
14 tháng 11 năm 2012
Reply With Quote
Bookmarks