"Thế giới có thể quên Mậu Thân 1968 nhưng không ai có thể xoá biến cố tàn độc này trong lịch sử Việt Nam. Những người Việt Nam trẻ tuổi chưa biết cần phải biết. Người Việt Nam những ai đă biết lại càng không thể quên khi thủ phạm tay vấy máu đồng bào vẫn c̣n chưa trả lời trước toà án lương tâm và toà án thế giới."
Đón xuân này nhớ xuân xưa
- Trần Việt Tŕnh -
Lời mở đầu:
Năm nay, báo Tuổi Trẻ Online phát động một cuộc thi tùy bút với chủ đề “Tết sum vầy” để “chia sẻ về những kư ức, những hoài niệm, những xúc cảm, những câu chuyện về không khí sum vầy của gia đ́nh, của bè bạn, của t́nh yêu...”. Cuộc thi diễn ra từ nay cho đến hết ngày 24 tháng 2 với giá trị giải thưởng tổng cọng lên đến 28 triệu đồng. Sau đây là bài tùy bút của tôi với nhan đề “Đón xuân này nhớ xuân xưa”.
Tết là mùa của đoàn tụ, của yêu thương, của t́nh thân, của t́nh gia đ́nh. Dù đang ở đâu, làm ǵ, Tết vẫn là ngày mà ai cũng mong được quây quần bên nhau, bên ấm trà hít hà mứt gừng cay, thắp nén hương lên bàn thờ tổ tiên, cầu nguyện cho gia đ́nh được điều may mắn tốt lành. Tết, dù ở đâu ai cũng muốn tề tựu về nhà để hưởng một cái Tết sum vầy tràn đầy hạnh phúc trong không khí gia đ́nh đầm ấm.
Trong những ngày Tết, các gia đ́nh sum họp bên nhau, thờ cùng tổ tiên, hỏi han và mừng tuổi nhau. Ngày Tất niên là ngày gia đ́nh sum họp lại để ăn với nhau bữa cơm cuối năm. Buổi tối ngày này, người ḿnh có tập tục lập bàn thờ cúng tất niên. Giao thừa là thời khắc quan trọng nhất của dịp Tết, chuyển giao giữa năm cũ và năm mới. Trong thời khắc giao thừa linh thiên ấy, mọi người trong gia đ́nh thường dành cho nhau những lời chúc tốt đẹp nhất. Rồi tiếng pháo nổ râm ran mừng Tết đến.
Đó là truyền thống một cái Tết sum vầy của dân ta, một nét văn hóa rất đặc trưng đă ăn sâu vào máu thịt của người Việt Nam.
Ấy vậy mà cách đây đúng 45 năm, Tết Mậu Thân năm 1968, đă có hàng ngàn gia đ́nh ở Huế tan nát v́ một mưu đồ chính trị và quân sự bất minh của chính đồng bào ḿnh.
Tối mùng Một, rạng sáng mùng Hai Tết, trong khi Huế bắt đầu nhộn nhịp mừng Tết đến th́ không ai ngờ rằng đó cũng là ngưỡng cửa vào địa ngục trần gian.
Trong chiến dịch Đông Xuân 1967–1968, cuộc tấn công của quân đội miền Bắc, dưới danh nghĩa là Mặt Trận Giải Phóng Miền Nam, đă diễn ra đúng vào thời điểm giao thừa trong bối cảnh hai phía Bắc – Nam đă thoả thuận hưu chiến 36 tiếng đồng hồ để người dân được yên hưởng một cái Tết truyền thống trong hoà b́nh.
Quân đội Bắc Việt chọn tấn công miền Nam đúng vào giờ giao thừa và lấy đó làm điều bí mật tiên quyết của trận Mậu Thân. Đại Tướng quân đội Bắc Việt Vơ Nguyên Giáp nhấn mạnh, trận Mậu Thân có ba điểm bất ngờ, đó là mục tiêu, qui mô, và quan trọng trên hết là thời điểm, đúng giao thừa.
Cố t́nh vi phạm thoả ước, Bắc Việt đă tấn công đúng vào thời điểm giao thừa để tạo sự bất ngờ hầu chỉ mong nắm được lợi thế quân sự lúc ban đầu. Huế là một chiến trường chính yếu trong toàn cuộc chiến, đă diễn ra khốc liệt và kéo dài đến 25 ngày đêm. Khi quân đội Bắc Việt bị đánh bật ra khỏi thành phố, người dân Huế liền nhận ra rằng mấy ngàn thường dân đă bị thảm sát, và rồi từ đó về sau, mỗi năm, Tết Nguyên Đán đă trở thành ngày giỗ của hàng ngàn gia đ́nh ở cố đô Huế.
Sau cuộc thảm sát Tết Mậu Thân ở Huế, có nhiều bài viết khác nhau về sự việc này. Người Việt sống ở miền Nam và ở hải ngoại nhớ lại với những căm phẫn. Nhà cầm quyền CSVN th́ lại ăn mừng và triển lăm chiến thắng vĩ đại.
Ngày ấy những người tự xưng là Mặt Trận Giải Phóng Miền Nam và Quân Đội Nhân Dân đă đồng loạt tấn công vào 41 tỉnh, thành phố, thị trấn và hàng trăm thị xă miền Nam Việt Nam. Bị tấn công sau, nhưng Huế đă trở thành chiến trường khốc liệt nhất và dai dẳng nhất.
Cuối cùng th́ vào ngày 25 tháng 2 năm 1968 mặt trận Mậu Thân tại Huế cũng chấm dứt. Lực lượng của phía Bắc Việt bị đẩy lui ra khỏi thành phố. An b́nh lại được văn hồi. Cờ VNCH được kéo lên trên tháp Kỳ Đài Phu Văn Lâu thay cho cờ Mặt Trận Giải Phóng Miền Nam chễm chệ giữa cố đô trong hơn 3 tuần.
Nhưng kinh hoàng không dừng lại ở đó.
Người dân Huế bắt đầu một cơn ác mộng khác. Họ bàng hoàng nhận ra hàng ngàn đồng bào của họ, trong đó có cả thân nhân của họ, bị bắt trong 3 tuần lễ phía Bắc Việt làm chủ thành phố Huế, sẽ không bao giờ trở về nữa. Họ đă bị thảm sát ra sao, và được vùi lấp trong các hầm chôn tập thể như thế nào?
Những nạn nhân đă bị giết bằng nhiều cách khác nhau, trong đó có cả việc cột người lại thành từng hàng, rồi đẩy xuống hố chôn sống. Đó là lời kể của những người chứng kiến tận mắt cảnh khai quật tử thi ở các hầm chôn người tập thế. Nhiều đợt khai quật tử thi cho thấy các nạn nhân tay bị trói cột ra sau lưng bằng dây thép gai, miệng bị nhét giẻ, thân xác không c̣n nguyên vẹn nhưng lại không có dấu vết bị thương. Điều đó cho thấy rơ ràng rằng họ đă bị chôn sống.
Khi đài truyền h́nh Quốc Gia phỏng vấn gia đ́nh của các nạn nhân, hầu như mọi người đều kể một câu chuyện tương tự như nhau là trong 3 tuần lễ rưỡi mà lực lượng Mặt Trận Giải Phóng Miền Nam và Quân Đội Nhân Dân chiếm đóng Huế th́ thân nhân của họ bị những người cầm quyền tạm thời nầy kết án là “ác ôn”, “làm tay sai cho Mỹ”, “có tội với nhân dân” và phải “được xử lư thích đáng”. Những người bị kết án là ai? Họ là những giới chức trong chính quyền VNCH, và gia quyến của họ, những sĩ quan trong quân đội cũng như những người lính đang về nghỉ phép ở nhà, những nhân vật Công giáo được nhiều người biết. “Xử lư thích đáng” có nghĩa là bị xử tử tại chỗ hay bị bắt dẫn đi và không bao giờ trở lại.
Những người bị dẫn đi mất tích về sau được t́m thấy trong hơn 20 băi chôn tập thể lớn nhỏ ở các vùng ngoại ô của Huế. Mỗi băi là một hay nhiều hố cạn chứa từ 5, 7 người cho đến hàng chục hàng trăm xác. Tổng cộng khoảng chừng gần 7000 người đă bỏ mạng trong gần 4 tuần lễ đó.
Có hầm nạn nhân bị đập đầu bằng cuốc mà chết. Có một nhân chứng là một phóng viên miền Nam bị bắt đi theo Việt Cộng sau được VNCH giải cứu cho biết: “Họ được lệnh đập đầu bằng đầu cuốc, từ phía lưỡi vào”. Cũng theo nhân chứng này, người này phải đập người kia, cứ 10 người bị cột vào với nhau bằng giây điện thoại và đều bị đập vỡ đầu từ phía sau.
Ông Vơ Văn Bằng, Trưởng Ban Truy T́m và Cải Táng Nạn Nhân Cộng Sản Tết Mậu Thân, thuật lại: “Các hố cách khoảng nhau. Một hố vào khoảng 10 đến 20 người. Trong các hố, người th́ đứng, nào là nằm, nào là ngồi, lộn xộn. Các thi hài khi đào lên, thịt xương đă ră ra. Trên thi hài c̣n thấy những dây lạt trói lại, cả dây điện thoại nữa, trói thành chùm với nhau. Có lẽ, họ bị xô vào hố thành từng chùm. Một số người đầu bị vỡ hoặc bị lủng. Lủng là do bắn, vỡ là do cuốc xẻng.”
Nhưng kinh hoàng vẫn không dừng lại ở đó. Mức độ kinh hoàng không ngừng dâng lên. 20 tháng sau, ngày 19 tháng 9 năm 1969, Huế vỡ oà về việc thảm sát tại Khe Đá Mài thuộc quận Nam Hoà. Khoảng 400 bộ hài cốt được khai quật ra từ đây. Những hài cốt chỉ c̣n xương và sọ. Thịt da đă rữa và trôi đi theo ḍng nước.
Những địa danh của Huế như Gia Hội, Cồn Hến, Chợ Thông, Phú Thứ, Khe Đá Mài, Băi Dâu, ... xưa nay vốn chỉ được biết trong cư dân Huế với nhau, nay bỗng chốc, trở thành đề tài bán tán của cả miền Nam, trên truyền h́nh và báo chí tong nước và cả quốc tế.
Trách nhiệm thuộc về ai? Ai đă giết, ai đă chết, ai chịu trách nhiệm những ǵ đă xảy ra trong 3 tuần rưỡi kinh hoàng của Huế?
Học giả Douglas Pike, thuộc Pḥng Thông Tin Hoa Kỳ, trong bản báo cáo hoàn tất vào ngày 1 tháng 2 năm 1970 tại Sài G̣n, cho biết chỉ trong một trận Mậu Thân tại Huế, gần 4,800 thường dân đă chết và mất tích. Ông kết thúc lời mở đầu của báo cáo thật khẳng định: “Nếu báo cáo của tôi là một bản án đối với thái độ của người Cộng Sản, th́ thật sự nó là như vậy đấy. Đơn giản v́ thái độ ấy đáng bị lên án.”
Ông Philip W. Manhard, cố vấn Mỹ tại Huế bị bắt làm tù binh và bị giam giữ ở một trại tù binh ngoài Bắc măi cho đến năm 1973, đă xác nhận rằng khi phải rút khỏi thành phố Huế, bộ đội miền Bắc đă hạ sát tất cả những ai không chịu đi theo, cũng như những người quá già hoặc nhỏ tuổi gây trở ngại cho cuộc rút quân của họ.
Nói về phía bên kia, tất cả các kế hoạch đột kích miền Nam được chuẩn bị rất chu đáo và bí mật.
Sau tháng 5 năm 1975, nhà cầm quyền CSVN hàng năm vẫn khoe thành tích và ăn mừng chiến thắng Mậu Thân nhưng vào năm 1969 Vơ nguyên Giáp khi bị các kư giả ngoại quốc phỏng vấn đă đểu giả trả lời là Bắc Việt không hề biết về cuộc chiến Tết Mậu Thân xảy ra ở Miền Nam v́ đó là chuyện của MTGPMN và VNCH.
Một bản tin của đài Giải Phóng nghe được ngày ấy đổ tội cho cảnh sát và quân đội VNCH khi thua rút đi đă gây thảm sát. Chuyện che dấu và đổ tội vạ là điều b́nh thường của CS từ trước đến giờ mà ai cũng biết. Nhân chứng vẫn c̣n đó, cả trong nước lẫn ngoài nước. Họ không thể che dấu được tội ác tày trời này.
Về câu hỏi tại sao VC tàn sát thường dân vô tội, đến nay nhà cầm quyền CSVN vẫn tránh né. Theo các nhà nghiên cứu trong và ngoài nước, th́ động cơ miền Bắc tàn sát dân chúng Huế, ngoài một lư do thứ yếu là trả thù do hờn oán trước đây giữa cá nhân với nhau th́ lư do chính yếu là tàn sát theo kế hoạch phá huỷ và làm rối loạn bộ máy cầm quyền của VNCH. Tàn sát để khủng bố và cảnh cáo đe dọa dân chúng đừng ṭng quân chống cộng. Tàn sát tín đồ Thiên Chúa Giáo để chia rẽ sự đoàn kết tại miền nam, tạo sự nghi kỵ giữa các tôn giáo với nhau. Đây đúng là chủ trương dùng bạo lực cách mạng mà cấp trên chỉ thị.
Nói tóm lại, dù Hà Nội đă chuẩn bị kế hoạch cưỡng chiếm VNCH thật chu đáo, cũng như đă tuyệt đối tin tưởng vào đám Việt gian miền Nam nhưng cuộc tổng tấn công đă hoàn toàn thất bại về quân sự. Hà Nội cũng thua luôn về phương diện đạo đức và chính nghĩa khi đă tàn nhẩn xô đẩy hàng ngàn người vào chỗ chết.
45 năm qua là 45 năm người dân Huế đón Tết cùng lễ giỗ. 45 năm tuy dài nhưng vết thương vẫn chưa lành. Nỗi kinh hoàng đối với dân Huế đă qua đi nhưng trong ḷng họ, nỗi đau vẫn c̣n đó. Người c̣n sống vẫn đau với vết thương chưa lành và người đă khuất vẫn chưa được giải oan.
Ông Phan Văn Tuấn là một nạn nhân tiêu biểu của Mậu Thân Huế 68. Khi CS chiếm đóng Huế ông chỉ mới hơn 16 tuổi, đang theo học tại trường tư thục Nguyễn Du. Ông chứng kiến tận mắt một vụ ám sát 5 người ngay ngày đầu tiên. Sau đó, ông và hơn một chục thiếu niên khác bị cộng quân bắt sử dụng vào việc đào hố chôn sống đồng bào ở Gia Hội. Nhờ một phép lạ, ông và 2 thiếu niên khác thoát thân được dưới làn mưa đạn, c̣n những thiếu niên kia bị cộng quân giết chết. Ông đau khổ nghẹn ngào bộc lộ như sau khi được Nam Dao phỏng vấn nhân dịp tưởng niệm Mậu Thân 40 năm:
“Phiêu bạt giang hồ, tôi bỏ Huế tôi đi từ hồi đó tới giờ, không bao giờ về… Tôi sợ Huế chị ạ! Không phải tôi sợ quê hương tôi, nhưng tôi sợ cái quá khứ khốn nạn mà CSVN gieo rắc vào quê hương tôi. Mỗi lần nhắc tới Huế, tôi tắt radio. Nhạc mà hát về Huế, tôi tắt. Nói tiếng Sàig̣n đi, chị mà nói tiếng Huế, tôi sợ tôi đi. Ở Huế mà sợ Huế, không có chị ơi! Huế không phải sợ Huế, mà Huế sợ cái con ma Mậu Thân Huế. Cái bóng ma Mậu Thân Huế 40 năm nó vẫn theo tôi. Ai nói tiếng Huế tôi giật ḿnh. Chị nói anh người Huế, ai nói tiếng Huế anh thích, không có đâu! Ai nói th́ giật ḿnh, giật ḿnh giống như cái lưỡi dao nằm trong thịt, nó lành rồi nhưng mà ai đụng th́ tự nhiên thốn! Thốn trong tim!”
Thật là oái ăm! Ông là người Huế chính gốc. Người Huế tha hương mà ra đường gặp người Huế lại sợ, nghe ai nói tiếng Huế cũng sợ, thấy Tết đến cũng sợ luôn. 45 năm trôi qua rồi, ông đă đón 45 cái Tết với những tâm trạng khác nhau. Ông tưởng rằng đă lấy được thăng bằng, đă chấp nhận sự thật và quên đi những nỗi buồn để sống, nhưng sự thật không phải như vậy. Nỗi buồn đó vẫn khắc sâu trong tim ông. V́ những biến cố và sóng gió xảy ra đó đă làm cho ông sợ Tết. Dẫu cho trong sâu thẳm tâm hồn ông vẫn yêu Tết lắm, để ông nhớ lại những ǵ tốt đẹp của một gia đ́nh sum vầy mà ông từng có. Nhiều lúc trong những giấc mơ ông vẫn khóc thầm, bao giờ cho đến bao giờ.
Có lẽ không ai có đủ tư cách và thẩm quyền để trả lời câu hỏi: Ai đă giết người dân Huế? Chỉ có thành phố Huế và người dân Huế, những nạn nhân trực tiếp của cuộc thảm sát, cũng như những người trực tiếp tham gia công tác truy t́m, khai quật và mai táng xác nạn nhân mới có quyền trả lời, và có quyền lên án.
45 năm đă trôi qua, không biết có bao nhiêu người nay c̣n muốn nhắc lại câu chuyện Tổng công kích của cộng sản tại Huế, có bao nhiêu người c̣n đoái hoài tới những kẻ xấu số đă bị cướp mất đi mạng sống của ḿnh một cách thảm thương.
45 năm rồi, chúng ta, những người không cộng sản c̣n nhớ được những ǵ và suy nghĩ ǵ về cuộc giết người hàng loạt này?
Đă 45 năm trôi qua, vụ thảm sát vẫn là một vết thương chưa lành, vẫn c̣n là nỗi đau trong ḷng người dân Huế. Những ǵ xảy ra cho người đă chết, sẽ c̣n măi trong ḷng người đang sống. Biến cố ấy sẽ không trôi qua trong quên lăng.
Thế hệ Mậu Thân của Huế vẫn c̣n đó. Năm nay, người dân Huế ở trong nước th́ ở những nơi riêng tư, c̣n ở nước ngoài th́ công khai, vẫn tiếp tục tưởng niệm những nạn nhân xấu số của vụ thảm sát 45 năm về trước.
Thế giới có thể quên Mậu Thân 1968 nhưng không ai có thể xoá biến cố tàn độc này trong lịch sử Việt Nam. Những người Việt Nam trẻ tuổi chưa biết cần phải biết. Người Việt Nam những ai đă biết lại càng không thể quên khi thủ phạm tay vấy máu đồng bào vẫn c̣n chưa trả lời trước toà án lương tâm và toà án thế giới.
Lời kết:
Nếu như tuỳ bút của tôi được may mắn chấm trúng một giải nào đó, xin báo Tuổi Trẻ Online hăy lấy số tiền trúng thưởng đó để tặng hết cho một gia đ́nh nạn nhân của năm 68 c̣n sót lại đă không hưởng được một cái Tết Mậu Thân sum vầy.
Trần Việt Tŕnh
6 tháng 2 năm 2013
(26 tháng Chạp năm Nhâm Th́n)
Đón Tết Quư Tỵ mà nhớ Tết mậu Thân
Reply With Quote
Bookmarks